Page 135 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

sàng đấu tranh cho lẽ phải, Tôn Đức Thắng đã tiên của công nhân Việt Nam, mang đậm dấu ấn
sớm có các hoạt động yêu nước và cách mạng, như Tôn Đức Thắng.
vận động công nhân đấu tranh chống cúp phạt, Tháng 8-1925, dưới sự lãnh đạo của đồng chí,
đánh đập, tham gia lãnh đạo công nhân bãi công, Công hội đã tổ chức công nhân Ba Son đấu tranh
vận động học sinh bãi khóa... ngăn chặn việc sửa chữa chiến hạm Misơlê để ủng
Tháng 3-1915, Tôn Đức Thắng quyết định vào hộ cách mạng Trung Quốc. Cuộc bãi công thắng
học Trường Cơ khí châu Á ở Sài Gòn, thường được lợi có ý nghĩa chính trị to lớn, thể hiện ý thức
gọi là Trường Bá nghệ Sài Gòn, nhưng học xong đoàn kết giai cấp, đoàn kết quốc tế của giai cấp
năm thứ nhất sang năm thứ hai, thì Tôn Đức công nhân Việt Nam.
Thắng bị nhà cầm quyền thực dân động viên sang Đầu năm 1927, đồng chí được kết nạp vào Hội
Pháp làm lính thợ phục vụ Chiến tranh thế giới Việt Nam Cách mạng Thanh niên ở Sài Gòn. Từ
thứ nhất. đây, đồng chí có nhiều hoạt động đóng góp vào
Cách mạng Tháng Mười Nga bùng nổ và việc hình thành các tổ chức cách mạng ở Sài Gòn
thắng lợi. Các nước đế quốc Anh, Pháp, Mỹ lập theo Đường cách mệnh của Nguyễn Ái Quốc.
liên minh quân sự hòng tiêu diệt nước Nga Xôviết Tháng 7-1929, nhân sự kiện vụ án đường
bằng can thiệp vũ trang. Tôn Đức Thắng cùng với Bácbiê, thực dân Pháp mở đợt khủng bố bắt bớ
những người bạn trên chiến hạm Phơrăngxơ ở hội viên Kỳ bộ tại Sài Gòn và Nam Bộ. Đồng chí
biển Đen đã đấu tranh phản đối sự can thiệp của bị bắt giam tại Khám Lớn Sài Gòn. Ngày 25-6-
quân đội Pháp, kéo cờ đỏ và hát Quốc tế ca chào 1930, đồng chí bị tòa đại hình kết án 20 năm khổ
mừng cách mạng Nga. sai, đày ra Côn Đảo, với tội danh “tham gia với tư
Sau cuộc nổi dậy ở biển Đen, Tôn Đức Thắng cách phụ trách và là thành viên hội kín, hoạt
bị trục xuất khỏi nước Pháp và trở lại Sài Gòn. động phá rối an ninh công cộng, gây rối loạn
Không được làm việc ở các cơ sở của Pháp, đồng chính trị nghiêm trọng, gây hận thù, chống lại
chí xin làm công cho một hãng của người Đức tên Chính phủ Pháp và Chính phủ bảo hộ,... đã đồng
là Kroff trên đường Sampanhơ (nay là đường Lý lõa với âm mưu chống lại an ninh nhà nước” .
1
Chính Thắng). Năm 1920, Tôn Đức Thắng đã tổ _____________
chức và lãnh đạo Công hội bí mật. Những cơ sở
1. Hồ sơ vụ án số 200-1 (tiếng Pháp), tài liệu lưu tại
Công hội đầu tiên được thành lập ở nhiều cảng, Trung tâm Lưu trữ Quốc gia II, bản lược dịch của Viện
xưởng, nhà máy ở Sài Gòn là tổ chức Công hội đầu Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng.

131 132