Page 133 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Lên đến Đà Lạt, để tiến hành hội nghị, các trước một bữa tiệc rằng: “Nuớc Pháp quan tâm
đoàn được phân ra nhiều ủy ban để cùng thảo nghiêm túc đến nước Việt Nam” (La France
luận về từng lĩnh vực. Số đại biểu ít mà các phần prend au sérieux le Vietnam), tức: “Việt Nam là
1
việc thì nhiều nên một người có thể tham gia một nước thật chứ không là một sự đùa trẻ con” .
nhiều ủy ban. Võ Nguyên Giáp làm Trưởng Ủy Đó là một sự thừa nhận của Đácgiăngliơ, dù là
ban Quân sự và cũng là Ủy viên bên Ban Chính trong tư tưởng cũng như hành động, y vẫn chủ
trị. Những lúc cần, cả hai ban ấy cùng nhóm họp trương và cố thực hiện việc tách Nam Bộ ra khỏi
tập thể. Việt Nam và lập một chế độ chính trị chung của
Hội nghị Đà Lạt chỉ là hội nghị trù bị cho một Liên bang Đông Dương, tức chia để trị đối với Việt
cuộc đàm phán chính thức sẽ mở ở bên Pháp. Ta Nam hay một lần nữa xóa tên Việt Nam trên bản
không mong đợi ở Hội nghị này nhiều nhưng đồ thế giới.
trong trao đổi thì phải giữ cho được những điểm Sau một số điểm chung mang tính thủ tục mà
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn trước lúc ra đi đôi bên dễ thống nhất, trong phiên họp toàn thể
mà hai điều quan trọng nhất là: “Phải đình chiến ngày 10/6/1946, Đoàn ta tiếp tục nêu lên chủ
để đợi đàm phán chính thức và không được tách trương về việc thực hiện trưng cầu ý dân tại Nam
Nam Bộ ra khỏi Việt Nam”. Khi đoàn Pháp khăng Bộ. Các đại biểu về phía Pháp vẫn ngoan cố giữ
khăng đòi Nam Kỳ tự trị, Võ Nguyên Giáp tuyên lập trường như Đácgiăngliơ. Nghĩ đến Chủ tịch
bố: Nếu Nam Bộ mất thì nhân dân Việt Nam Hồ Chí Minh và các đồng chí của ta từ Hà Nội
quyết chiến đấu cho đến khi đòi lại được. Nguyễn cũng như ở các nơi đang theo dõi sát sao diễn biến
Mạnh Tường nói như lời của Chủ tịch Hồ Chí của Hội nghị Võ Nguyên Giáp đứng dậy nói với
Minh: Miền Nam là thịt của thịt chúng tôi; là đoàn Pháp:
máu của máu chúng tôi. Nguyễn Văn Huyên trầm - Các chiến sĩ Việt Nam đã trải qua biết bao khó
ngâm: “Không phải Nam Bộ là của Việt Nam mà khăn trong cuộc chiến đấu vì sự sống còn và toàn
Việt Nam là của Nam Bộ”. vẹn của đất nước. Họ chỉ có thể chấp nhận hòa
Đácgiăngliơ là kẻ độc đoán, bảo thủ, tự cao. bình trong độc lập, thống nhất, tức công bằng và
Khi chưa bước vào Hội nghị, y ngạo mạn cho danh dự cho Tổ quốc mình,... Nhân danh là đại
rằng, Đoàn đại biểu của Việt Nam là “tụi trẻ con”
___________
nhưng qua tiếp xúc rồi qua diễn biến của cuộc
1. Trích cả nguyên văn và lời dịch của Hoàng Xuân
đàm phán, y đã phải “nhã nhặn” mà nói lên Hãn trong La Sơn Yên Hồ Hoàng Xuân Hãn, Sđd, tr. 1551.

130 131