Page 151 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Đờvile (Philippe Devillers), nhà sử học người chiếm Hải Phòng. Còn ở Hà Nội, ta đã rất kiên trì
Pháp, trên cơ sở hồ sơ của các nước phương Tây giữ yên vị trí đóng quân theo như Tạm ước ngày
đều đi đến kết luận: Valuy (Valluy) và Pinhông 14/9/1946 nhưng giặc Pháp thì sau những tháng
(Pignon), những kẻ trung thành với chủ trương không ngừng gây hấn, tướng của họ là Moóclie
tái lập quyền thống trị của Pháp trên bán đảo (Morlière) đã gửi giấy đòi chậm nhất là vào sáng
Đông Dương bằng sức mạnh, tìm mọi cách làm 20/12/1946, quân Pháp sẽ tước vũ khí của lực
sớm nổ ra cuộc chiến khi thấy Lêông Bơlum lượng vũ trang Việt Minh tại Hà Nội. Tình thế
(Léon Blum) trở thành người cầm đầu Chính buộc Bộ Tổng Tư lệnh Quân đội nhân dân Việt
phủ Pháp. Nếu phía Việt Nam không cung cấp Nam phải điện cho lực lượng vũ trang các khu 1,
cho họ cái cớ mà họ mong đợi thì họ cũng sẽ chủ 2, 3, 11, 12 và Đà Nẵng: “Lệnh nổ súng lúc 20 giờ
1
động kế hoạch tác chiến . Nguyên nhân sâu xa ngày 19/12/1946”.
cũng như trực tiếp bùng nổ cuộc chiến tranh Có ý kiến cho rằng, lệnh nổ súng có thể trì
như thế là đã rõ ràng. hoãn thêm. Vì lúc này, bên Pháp, Thủ tướng còn
Còn ai là kẻ châm ngòi? là ông Lêông Bơlum, người của Đảng Xã hội, cùng
Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa một số nghị sĩ là người của Đảng Cộng sản không
đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tìm đủ cách muốn tiến hành chiến tranh ở Đông Dương, và
để ngăn chặn, thậm chí nhằm trì hoãn một cuộc như thế nếu để đến khoảng tháng 10/1947 mới
chiến tranh mà nếu nó nổ ra thì nhất định sẽ lâu chính thức nổ ra cuộc chiến thì Việt Nam có thêm
1
dài và rất đau khổ cho đồng bào mình nhưng đã thời gian chuẩn bị . Nhưng không phải thế, Cao
không thể ngăn nổi cuộc chiến đó. Mà thực tế cuộc ủy Pháp ở Đông Dương lúc đó vẫn là Đácgiăngliơ
chiến tranh ấy không phải đến ngày 19/12/1946 hiếu chiến, do Thủ tướng Sácđờ Gôn (Charle de
mới mở màn. Sự thật thì nó đã bắt đầu từ mười Gaulle) bổ nhiệm chứ không phải người của Đảng
lăm tháng trước đó, khi mà ngày 23/9/1945, quân Xã hội và y còn giữ chức đó cho đến đầu tháng
Pháp đã vô cớ nổ súng chiếm Sài Gòn rồi đánh 4/1947. Mọi thông tin giữa Hà Nội với Pari đều bị
loang ra ở Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và cả vùng bọn Pháp ở Sài Gòn dập tắt hoặc làm cho trì hoãn.
Tây Bắc nước ta. Ngày 23/11/1946, chúng đánh Rồi Bôlae (Bollaert), kẻ thay quyền, làm Cao ủy,
cũng hiếu chiến không khác gì Đácgiăngliơ.
___________
1. Xem Chiến đấu trong vòng vây (Hồi ức của Đại ___________
tướng Võ Nguyên Giáp, Hữu Mai thể hiện), Nxb. Quân 1. Theo ý của Stein Tonnesson trên VietNamnet
đội nhân dân và Nxb. Thanh niên, Hà Nội, 1995, tr. 21. (tháng 10/2014).

148 149