Page 28 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Kh«ng khÝ trong gia ®×nh ®ang Êm cóng, sum néi ngo¹i bµn viÖc tæ chøc khao mõng, nh−ng «ng
vÇy th× cô Hoµng §−êng l©m bÖnh nÆng vµ qua cö viÖn cí cßn chÞu tang bè vî ®Ó tõ chèi. ¤ng chØ
®êi vµo ngµy 7 th¸ng T− n¨m Quý Tþ (tøc ngµy biÖn trÇu r−îu ®Ó b¸o tin mõng cïng lµng x·.
22-5-1893). Nçi buån tang tãc ®ã ®· lµm ®¶o lén Theo h−¬ng −íc cña lµng, nh÷ng ng−êi ®· ®ç ®¹t
sinh ho¹t b×nh th−êng trong gia ®×nh. §Ó an ñi mÑ nh− «ng ®−îc biÕu mét sµo ruéng gäi lµ “häc ®iÒn”.
vµ ®ì ®Çn vî con, «ng S¾c më líp d¹y häc ngay t¹i ¤ng ®· bµn víi gia ®×nh ®em b¸n sµo ruéng Êy ®Ó
nhµ m×nh vµ kh«ng ngõng «n luyÖn v¨n ch−¬ng lÊy tiÒn ®ãng gãp vµo viÖc tu söa nhµ thê hä
®Ó ®i dù thi h−¬ng lÇn thø hai. NguyÔn Sinh. ¤ng cßn cè c«ng häc n÷a ®Ó cã thÓ
Bµ Hoµng ThÞ Loan cïng víi mÑ vµ em g¸i lµm lÊy tÊm b»ng cao h¬n cho tho¶ vong linh ng−êi ®·
ruéng chung cña c¶ hai gia ®×nh. Míi lªn chÝn khuÊt nói vµ ®Òn ®¸p c«ng ¬n cña ng−êi vî hiÒn
tuæi, bÐ Thanh ®· lon ton theo bµ, mÑ vµ d× An ra mu«n vµn yªu quý.
®ång lµm ruéng. Anh em Sinh Cung h»ng ngµy Gi÷a n¨m 1895, «ng cö S¾c vµo kinh ®« HuÕ dù
vui ch¬i quanh quÈn bªn líp d¹y häc cña cha. kú thi héi khoa Êt Mïi nh−ng kh«ng ®ç. Nhê sù
Sinh Cung nhá tuæi nhÊt trong nhµ nªn ®−îc mäi gióp ®ì cña «ng Cao Xu©n Dôc, «ng vµo häc
ng−êi yªu chiÒu, ch¨m b½m hÕt mùc, nh−ng cËu Tr−êng Quèc Tö Gi¸m.
kh«ng v× thÕ mµ vßi vÜnh, lµm nòng; tr¸i l¹i, cËu Lóc bÊy giê, c¶ n−íc ta chØ duy nhÊt cã mét
cµng ngµy cµng tá ra ngoan ngo·n h¬n. Lµ mét bÐ Tr−êng Quèc Tö Gi¸m lµ tr−êng ®¹i häc ®Æt ë
trai kh¸u khØnh, th«ng minh, Sinh Cung rÊt kinh ®« HuÕ. Tr−íc kia, tr−êng chØ nhËn d¹y cho
thÝch nghe chuyÖn vµ hay hái nh÷ng c©u hái kh¸ con ch¸u nhµ vua vµ con c¸c quan l¹i cao cÊp
bÊt ngê. BÊt cø ®iÒu g× cËu còng muèn biÕt cÆn trong TriÒu ®×nh; ®Õn triÒu Tù §øc, nhµ tr−êng
kÏ, t−êng tËn. Cã nh÷ng c©u hái cña cËu lµm cho nhËn d¹y thªm mét sè cö nh©n, tó tµi lo¹i kh¸ ë
ng−êi lín lóng tóng, khã tr¶ lêi. §iÒu g× ®· biÕt c¸c tØnh vµo häc theo chÕ ®é ngo¹i tró.
th× cËu nhí l©u vµ th−êng nh¾c l¹i, nhÊt lµ Tr−êng Quèc Tö Gi¸m ®−îc x©y dùng tõ n¨m
nh÷ng chuyÖn cæ tÝch, nh÷ng c©u vÝ dÆm, c©u Minh MÖnh thø hai (1821), tõ ®ã ®Õn n¨m 1895,
KiÒu mµ bµ ngo¹i hoÆc mÑ vµ d× An th−êng hay tr−êng vÉn ®Æt t¹i lµng An Ninh Th−îng, quËn
kÓ vµ h¸t cho nghe. H−¬ng Trµ, c¸ch kinh thµnh HuÕ kho¶ng b¶y
Khoa thi h−¬ng n¨m Gi¸p Ngä (1894), «ng kil«mÐt vÒ phÝa t©y. Tr−êng gåm cã mét Di lu©n
NguyÔn Sinh S¾c ®Ëu cö nh©n. Tin mõng bay vÒ ®−êng ®øng gi÷a, phÝa sau lµ gi¶ng ®−êng; hai
lµm rén rµng lµng trªn xãm d−íi. Bµ con hä hµng bªn tr¸i, ph¶i cã hai d·y nhµ ngang chia lµm

25 26