Page 451 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 451
ANGIÊRI VÀ ADÉCBAIGIĂNG 449
Thực dân Pháp đang ra sức "đồng hóa" Angiêri. Phê bình
chính sách vô lý ấy, giáo sư Êmêrít viết trong tờ báo tư sản
Pháp Thế giới (6-10) một bài so sánh hai xứ An. Đại ý như sau:
Thực dân Pháp không "đồng hóa" Angiêri được, vì:
Pháp thống trị Angiêri đã hơn 100 năm, mà 82% người xứ
ấy còn mù chữ. Pháp nói rằng muốn lập nhiều trường học cho
Angiêri thì phải có 120 nghìn triệu phrăng, vì thiếu tiền cho nên
chương trình xây dựng phải dàn ra 85 năm. Nghĩa là 85 năm
nữa thanh niên Angiêri mới đủ chỗ học.
Nhưng hiện nay, để "giữ trật tự" ở Angiêri, mỗi tháng Pháp
phải tiêu 10 nghìn triệu. Thế là khoản chi phí về quân sự trong 1
năm cũng đủ xây dựng một loạt nhà trường.
Bất bình hơn nữa, là trong số 5.000 học sinh ở trường đại
học Angiêri hiện nay, chỉ có 200 học sinh Ảrập.
Số người Angiêri thất nghiệp lên đến 1 triệu. Công nhân
nông nghiệp thì lương quá ít, không đủ nuôi mình.
Nếu muốn đồng hóa, thì Pháp phải làm ở Angiêri cũng như
ở nước Pháp: Mỗi làng phải có một trường học, mỗi xã phải có
ủy ban hành chính do nhân dân cử ra, phải có 200 đại biểu
Angiêri trong Quốc hội Pháp...
Adécbaigiăng (một xứ dân tộc thiểu số ở Liên Xô) xưa kia