Page 970 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 970
968
LÀM THẬT NHIỀU THỦY NÔNG NHỎ
MỚI THẬT SỰ CHỐNG ĐƯỢC HẠN
Tỉnh Hà Nam - 87% là đồi núi. Đất cao quá mặt biển hơn
1.500 thước. Khí hậu khô khan, thường có gió bấc thổi cát phủ
lên ruộng. Thường năm, đến mùa Đông mùa Xuân, thì hạn; đến
mùa Hè mùa Thu thì lụt. Dân thường bị đói kém, cho nên có
câu ca dao:
“Năm năm hạn lụt tai hoang,
Nhà nhà đói khổ, làng làng xác xơ!”.
Và
“Sớm ăn cám, trưa ngậm nước sôi,
Tối ăn cháo lỏng, trăng soi đáy nồi”.
Lịch sử địa phương có ghi chép: “Đến mùa Hè, dân ăn hết
vỏ cây rễ cỏ, rồi chết đói hàng vạn người”. Ngày nay người Hà
Nam còn nhắc lại rằng từ năm 1937 đến năm 1945, đã chết đói
hàng chục vạn người.
Đảng và Chính phủ đã ra sức trị thủy sông Hoài và Hoàng
Hà, nạn hạn và nạn lụt đã đỡ. Nhưng mỗi năm vẫn còn những
vùng bị lụt, vì những công trình thủy lợi quy mô lớn cũng
không ngăn được nước tràn xuống vùng hạ du. Chỉ có cách làm
thật nhiều thủy nông nhỏ, mới thật sự chống được hạn và lụt cho
khắp cả tỉnh.