Page 777 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 777
Phần thứ hai: T I NĂNG QUÂN SỰ XUẤT CHÚNG, CỐNG HIẾN ĐẶC BIỆT XUẤT SẮC...
Lê Thị Xuyến, Phan Anh... Ngay năm học đầu tiên, Trường Thăng Long đã
thu hút được gần 2.000 học sinh ở Hà Nội và một số địa phương thuộc khu
vực Bắc Kỳ và Bắc Trung Kỳ theo học.
Nhiều người thầy trong khi giảng dạy tại trường đã chú trọng khơi gợi ý
thức tự giác học tập của học sinh, thức tỉnh động cơ yêu nước trong tâm hồn
học sinh. Đông đảo giáo viên và học sinh Trường Thăng Long tham gia hoạt
động trong Hội truyền bá quốc ngữ - một tổ chức quần chúng do Đảng Cộng
sản Đông Dương chủ trương thành lập để qua đó, tác động đến tư tưởng học
sinh, hướng họ đến với các hoạt động yêu nước. Trong số các giáo sư dạy tại
Trường Thăng Long lúc ấy, Võ Nguyên Giáp cùng với một số giáo sư khác
nữa để lại những tình cảm ngưỡng mộ, trân trọng của học sinh. Một cựu học
sinh Trường Thăng Long sau này nhớ lại: “Được học Việt văn với thầy
Dương Quảng Hàm, văn chương Pháp với thầy Nguyễn Mạnh Tường là một
hạnh phúc” và “thầy Võ Nguyên Giáp giảng dạy lịch sử cách mạng Pháp
thật là tuyệt vời”... Bài học mà như chuyện kể, rất lôi cuốn: Đánh chiếm
ngục Baxti, ý nghĩa của ba chữ Tự do - Bình đẳng - Bác ái, lý lẽ của 17 điều
trong bản Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền của cách mạng Pháp năm
1791, tự nhiên khơi dậy trong người học lòng yêu dân, yêu nước, chống áp
bức, cường quyền, chống bất bình đẳng, đòi tự do... Rồi như có một sức mạnh
1
vô hình thúc đẩy mình phải làm một cái gì” .
Tiếp thu tư tưởng yêu nước của các thầy ở Trường Thăng Long, trong đó
có thầy Võ Nguyên Giáp, nhiều thanh niên học sinh của trường sau này đã
có bước trưởng thành, trở thành những cán bộ cách mạng kiên trung hoặc
nhà văn, nhà báo, nhà quân sự, nhà sử học, họa sĩ có nhiều đóng góp như:
Lê Quang Đạo, Trần Quang Huy, Nguyễn Thành Lê, Nguyễn Thọ Chân,
Hoàng Minh Thảo, Phạm Hồng Cư, Ngô Duy Cảo, Đặng Xuân Kỳ, Đào
Thiện Thi, Phan Kế An, Trọng Loan, Vũ Tú Nam, Đào Duy Kỳ, Lý Chính
Thắng, Nguyễn Khoa Diệu Hồng, Trần Lâm, Trần Sâm, Võ Thuần Nho,
Minh Tranh, Lê Trung Toản...
Trường tư thục Thăng Long thực sự là một địa chỉ đáng tin cậy khơi dậy
lòng yêu nước cho học sinh. Thầy Hoàng Minh Giám, sau này là Bộ trưởng
Bộ Văn hóa Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa nhớ lại: “Với phương
_______________
1. Trần Văn Hà: Thầy Võ - Anh Văn, Tạp chí Xưa và Nay, số 97, tháng 8/2001.
775
