Page 711 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

§ång chÝ Vâ V¨n KiÖt chØ râ: §i kh¸ng chiÕn lμ mäi ng−êi
chÊp nhËn sù hy sinh, tøc mÊt ®Çu, ng−êi giμu cã cßn mÊt c¶ tμi
s¶n cña c¶i, cßn ng−êi nghÌo, nh− t«i chØ mÊt “c¸i quÇn xμ lán”,

chí kh«ng cßn mÊt g× c¶. MÊt ®Çu céng víi mÊt c¶ tμi s¶n, hä hy
sinh nhiÒu l¾m, ph¶i kh¸ch quan nh×n cho râ lÏ, c«ng b»ng ®Ó
thÊy sù yªu n−íc, sù cèng hiÕn vμ ý nghÜa cña nã.
Gîi ý cho lùc l−îng b¸o chÝ, v¨n nghÖ sÜ, ®ång chÝ Vâ V¨n
KiÖt nªu: “Cã nh×n réng, nh·n quan kh«ng ®ãng khu«n th× ngßi
viÕt cña chóng ta míi më réng!”.
Kh«ng Ýt l·nh ®¹o khi gÆp vÊn ®Ò gót m¾c th× nÐ tr¸nh, nÐ

®Ó cho qua, tr¸nh ®Ó ªm chuyÖn khái hËu häa. Song, ®ång chÝ
Vâ V¨n KiÖt l¹i rÊt quan t©m ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò c¨ng th¼ng,
nãng hæi, nhÊt lμ gay cÊn vÒ lÞch sö. §ång chÝ dμnh nhiÒu thêi
gian nghiªn cøu kÕt hîp víi c¸c nhμ khoa häc lÞch sö, c¸c ®ång
chÝ ë vïng ®Þa ph−¬ng t×m cho ra ch©n lý, nhÊt lμ vÊn ®Ò lÞch sö

®ang ®−îc quan t©m. Ch¼ng h¹n nh− vÊn ®Ò Phan Thanh Gi¶n.
Sau nhiÒu n¨m, nhiÒu cuéc héi th¶o lín ®−îc tæ chøc, hμng chôc
cuéc m¹n ®μm, cuèi cïng ®· cã kÕt luËn: “Phan Thanh Gi¶n lμ
ng−êi hiÕu häc, thanh liªm, béc trùc, yªu n−íc th−¬ng d©n,
nh−ng bªn c¹nh ®ã cã mÆt h¹n chÕ lμ thiÕu tr¸ch nhiÖm ®Ó mÊt
c¸c tØnh miÒn t©y, nh−ng ph¶i thÊy tr¸ch nhiÖm lín nhÊt lμ nhμ
vua lóc lÊy giê. Muèn hiÓu Phan Thanh Gi¶n, ng−êi ®øng tr−íc

bi kÞch lÞch sö ph¶i nghiªn cøu tμi liÖu kh¸ch quan kü l−ìng,
tr¸nh tin dùa vμo tμi liÖu Ph¸p, tμi liÖu cña ®Þch mμ kÕt téi
Phan Thanh Gi¶n lμ thiÕu kh¸ch quan. V¶ l¹i nãi Phan Thanh
Gi¶n “b¸n n−íc”, ®Ó lÊy c¸i g×? Ph¸p lμ ng−êi “mua n−íc”, lμm
nhÑ téi kÎ x©m l−îc. ViÖn tr−ëng ViÖn Sö häc ViÖt Nam ®· kÕt

luËn vÒ Phan Thanh Gi¶n ®· râ rμng: “ng−êi xøng ®¸ng ®−îc
t«n vinh”. HiÖn nay, t¹i BÕn Tre cã tªn tr−êng trung häc phæ
th«ng mang tªn Phan Thanh Gi¶n, tØnh TiÒn Giang cã ®−êng
mang tªn «ng t¹i thμnh phè Mü Tho. Riªng tØnh VÜnh Long cã

709