Page 88 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 88
nhËn xÐt riªng cña tõng «ng, nh−ng råi ho¸ ra c·i
nhau, v× «ng nμo còng cho m×nh lμ ®óng nhÊt!
¤ng «m ch©n th× b¶o voi gièng nh− c¸i cét
®×nh, nh−ng kh«ng nh½n b»ng. ¤ng sê tai th×
b¶o nã gièng c¸i qu¹t thËt lín, nh−ng kh«ng cã
§Ìn vμ tr¨ng
nan, v.v.. C·i v· råi ®Õn Èu ®¶, kh¨n ¸o t¶ t¬i,
tung toÐ. Mäi ng−êi ®Õn can ng¨n vμ sau khi
nghe chuyÖn ai còng c−êi chª. Cã ng−êi th−¬ng §©y lμ mét c©u ca dao - còng lμ mét cuéc ®èi
t×nh míi gi¶ng gi¶i kü vÒ con voi cho hä nghe. tho¹i tay ba nhiÒu kÞch tÝnh.
ChuyÖn thÕ lμ hÕt. Nh−ng kÓ tõ ®ã mμ h×nh Tho¹t ®Çu ®©y lμ mét cuéc tranh tμi, khoe
thμnh mét thμnh ng÷ rÊt thó vÞ: "ThÇy bãi xem kh«n, khoe giái cña ®Ìn vμ tr¨ng (ch¾c lμ ch¼ng ai
voi". Tõ nghÜa ®en trªn ®©y, c©u chuyÖn tá ý chª chÞu kÐm c¹nh, ch¼ng ai muèn thõa nhËn bªn
bai nh÷ng ai ®· kÐm hiÓu biÕt l¹i cßn vâ ®o¸n, kia). Nh©n vËt thø ba cã thÓ gäi lμ trÝ kh«n cña
®ång thêi cßn lμ lêi khuyªn ng−êi ta cÇn nh×n nh©n d©n ph©n xö b»ng c¸ch ®Æt ra cho mçi bªn
nhËn mäi sù viÖc mét c¸ch toμn diÖn h¬n, cô thÓ mét c©u hái. Hái ®Ó ®−îc tr¶ lêi. Vμ cã thÓ kh«ng
h¬n, tØ mØ h¬n. tr¶ lêi còng vÉn ph¶i ngÉm nghÜ vÒ c©u hái Êy, råi
Cuéc sèng thËt phong phó, lu«n cßn dμnh chç tù rót ra kÕt luËn. C¸i khÐo cña c©u ca dao cã kÞch
cho sù kh¸m ph¸ vμ s¸ng t¹o, lu«n cã nh÷ng c¸i ta tÝnh vμ triÕt lý chÝnh ë chç nμy.
ch−a biÕt. Ch−a biÕt th× häc. Häc th× häc cho t−êng §Ìn khoe ®Ìn tá h¬n tr¨ng
tËn, cho ®Õn ®Çu ®Õn ®òa. Ch−a biÕt th× ®õng nãi, §Ìn ra tr−íc giã ®−îc ch¨ng hìi ®Ìn?
h·y l¾ng nghe ®Ó biÕt thªm, gièng nh− lêi dÆn nμy: Tr¨ng khoe tr¨ng tá h¬n ®Ìn
Ch−a biÕt th× nhËn lμ m×nh ch−a biÕt. Êy lμ biÕt Sao tr¨ng l¹i ph¶i chÞu luån ®¸m m©y?
vËy! §õng nãi bõa, nãi cμn; ®õng cËy thÕ mμ lÊn ThÕ lμ ai còng giái vμ ai còng cã mÆt kÐm.
l−ít ng−êi b»ng kiÕn thøc ®Çy lç hæng cña m×nh! ChuyÖn tr¨ng vμ ®Ìn, còng lμ chuyÖn con ng−êi
Cã lÏ cßn thªm nhiÒu ®iÒu m×nh cã thÓ tù nh¾c th«i! C¸c cô ngμy x−a còng d¹y: Kh«ng ai vÑn
nhë m×nh n÷a ®Ó kh«ng bÞ ng−êi ®êi xÕp vμo lo¹i m−êi c¶ (nh©n v« thËp toμn). HiÖn ®¹i hay cæ x−a,
"thÇy bãi xem voi"! ë n¬i nμy hay n¬i kh¸c, nh×n nhËn vμ ®¸nh gi¸ con
ng−êi, lu«n lμ khã kh¨n. Nh×n nhËn, quan träng
86 87