Page 108 - Microsoft Word - KE CHUYEN DANH NHAN VIET NAM....doc

còng thÊy NguyÔn KiÒu lµ ng−êi tµi hoa l¹i rÊt ch©n S¸ch §oµn thÞ thËp lôc cßn chÐp l¹i r»ng §oµn
t×nh nªn bµ ®· nhËn lêi. Nh−ng vÒ nhµ chång ch−a ThÞ §iÓm lµ ng−êi th«ng hiÓu thiªn v¨n, lý sè. Bµ
®Çy th¸ng, NguyÔn KiÒu ®· ph¶i lªn ®−êng ®i B¾c th−êng tiªn ®o¸n vÒ vËn mÖnh cña hai vî chång.
sø. §oµn ThÞ §iÓm ë nhµ ch¨m sãc gia ®×nh, xem con Mïa hÌ n¨m MËu Th×n (n¨m 1748), §oµn ThÞ
chång nh− con ®Î, hÕt lßng d¹y dç th−¬ng yªu. §iÓm ®ang cïng chång ngåi trong t− thÊt. BÊt
NguyÔn KiÒu ®i sø ba n¨m míi vÒ, cã lÏ trong ngê, mét c¬n giã to næi lªn, cuèn tung rÌm cöa, bôi
thêi gian nµy, bµ ®· dÞch Chinh phô ng©m, trong bay mï mÞt, bµ ngåi lÆng ®i, bÊm ®èt ngãn tay,
®ã cã nh÷ng c©u rÊt hîp víi c¶nh t×nh bµ lóc Êy: suy tÝnh, råi bµ b¶o víi «ng:
MÆt ngïi ngïi nhiÒu n¨m xa c¸ch "B¾c khuyÕt v©n b×nh chiªu thiÕp thôy;
Chµng tr−îng phu quª kh¸ch mét m×nh. Nam thïy xu©n vò tr−íc qu©n ©n.
N¨m 1745, NguyÔn KiÒu vÒ n−íc, bÊy giê hai NghÜa lµ:
vî chång míi sím tèi bªn nhau. Cöa B¾c xe m©y ®iÒm thiÕp râ;
NguyÔn KiÒu lµ ng−êi cã tµi th¬. Trong dÞp ®i Bê Nam m−a Êm tá ¬n vua.
sø, däc ®−êng n¬i nµo cã danh th¾ng ®Ñp «ng ®Òu ý bµ muèn nãi r»ng luång giã võa qua lµ ®iÒm
lµm th¬ ®Ò vÞnh, nh−ng «ng kh«ng tr¸nh khái tÝnh bµ s¾p mÊt, cßn «ng s¾p ®−îc th¨ng chøc vµ ®æi
tù phô, cho lµ m×nh tµi hoa h¬n tÊt th¶y mäi vµo Nam.
ng−êi. §oµn ThÞ §iÓm thÊy vËy, míi t×m c¸ch lµm NguyÔn KiÒu ng¹c nhiªn l¾m, hái ®i hái l¹i,
cho chång bít tù kiªu. Bµ b¶o c¸c häc trß ®i chÐp nh−ng bµ kh«ng nãi g× thªm n÷a. Qu¶ thËt, vµi
®Ò bµi ë c¸c tr−êng cã tiÕng ®em vÒ, hai vî chång h«m sau, NguyÔn KiÒu ®−îc lÖnh vµo coi trÊn
®Òu lµm, mçi ng−êi mét bµi, ®Õn lóc ®em ra b×nh, NghÖ An. ¤ng b¶o bµ ®i cïng, bµ lÊy cí bËn viÖc
th× bµi cña NguyÔn KiÒu thua, nh−ng «ng vÉn cè nhµ xin ë l¹i, sÏ vµo trong ®ã sau. Nh−ng «ng tha
c·i. §oµn ThÞ §iÓm ®µnh ®îi c¬ héi ®Ó ngÇm thiÕt qu¸, bÊt ®¾c dÜ bµ ph¶i ®i cïng.
khuyªn chång. Khi ®ã tr−êng Quèc Tö Gi¸m më Sau khi tõ biÖt mÑ giµ, bµ xuèng thuyÒn cïng
kú thi. §Çu bµi ra lµ “Quèc gia nh− kim ©u” (Nhµ chång vµo xø NghÖ, Trªn ®−êng ®i, qua nh÷ng
n−íc v÷ng nh− ©u vµng). Hai vî chång bµ cïng danh th¾ng næi tiÕng, bµ ®Òu cïng chång x−íng
1
lµm bµi thi, chÊm bµi lµ mét bËc v¨n nho cã tiÕng. häa. Mét h«m, thuyÒn ®Ëu l¹i ë bÕn §Òn Sßng ,
KÕt qu¶ bµi cña bµ §iÓm lêi khÐo vµ ®Ñp, tõ chÆt ®ªm vÒ khuya, mäi ng−êi ®Òu ®· ngñ. Bµ ngåi nhí
vµ ®ñ h¬n bµi cña «ng rÊt nhiÒu. Lóc bÊy giê, _______________
NguyÔn KiÒu míi chÞu lµ vî h¬n tµi m×nh. 1. §Òn Sßng: ë nói Sïng S¬n, thê bµ chóa LiÔu H¹nh.

105 106