Page 192 - http://tvs.vsl.vn/trienlam

c©y kim chØ h−íng cña chiÕc la bµn, cËu b¾t ®Çu say mª víi m«n häc ®· cã s½n trong ng−êi cËu.
dùng nh÷ng m« h×nh m¸y ®¬n gi¶n ®Ó nghiªn cøu. Einstein ®äc rÊt nhiÒu s¸ch vÒ khoa häc tù nhiªn,
Einstein cã thãi quen thÝch tù suy nghÜ, ®Æt c©u mµy mß tù häc vµ gi¶i c¸c bµi to¸n cña h×nh häc
hái cho nh÷ng vÊn ®Ò m×nh quan s¸t ®−îc vµ dùa ph¼ng, to¸n cao cÊp. M−êi ba tuæi, cËu ®· cã thÓ
vµo sù ch¨m chØ, quyÕt t©m cña m×nh ®Ó t×m c©u gi¶i nh÷ng bµi to¸n giµnh cho sinh viªn ®¹i häc.
tr¶ lêi. Kh«ng ngõng nghiªn cøu, t×m tßi, sau nhiÒu
N¨m Einstein m−êi hai tuæi, mét lÇn, ng−êi n¨m quan s¸t vµ thùc nghiÖm, Einstein ®· cã
chó hái cËu: nh÷ng ph¸t kiÕn quan träng trong lÜnh vùc vËt lý
- Ch¸u cã thÝch ®¹i sè vµ h×nh häc kh«ng? lÝ thuyÕt. N¨m 1905, «ng cho c«ng bè 5 ph¸t minh,
Chóng rÊt thó vÞ ®Êy! trong ®ã cã 3 c«ng tr×nh quan träng cña vËt lý häc
Ng−êi chó m« t¶ vÓ ®¹i sè vµ h×nh häc mét c¸ch hiÖn ®¹i: thuyÕt ph©n tö vËn ®éng, thuyÕt t−¬ng
sinh ®éng. ThÊy Einstein l¾ng nghe mét c¸ch say ®èi hÑp vµ gi¶ thuyÕt quang l−îng tö.
mª, ch¨m chó, m¾t më to lé vÎ thÝch thó, ng−êi Cuéc ®êi lµm khoa häc cña Einstein ®· nãi lªn
chó gi¶ng gi¶i thªm cho cËu bÐ mét vµi nguyªn lý r»ng: Thiªn tµi kh«ng ph¶i bçng d−ng mµ cã, ph¶i
c¬ b¶n råi vÏ mét h×nh vu«ng lªn tê giÊy vµ ®−a ra nhê sù nç lùc cña b¶n th©n, nhê sù say mª, høng
c«ng thøc b×nh ph−¬ng c¹nh huyÒn b»ng tæng thó víi khoa häc. Nh÷ng ph¸t kiÕn vÜ ®¹i cña
b×nh ph−¬ng hai c¹nh cßn l¹i. ¤ng nãi: Einstein hÇu hÕt b¾t nguån tõ thãi quen thÝch t×m
- §©y lµ ®Þnh lý Pitagore næi tiÕng. H¬n hai tßi c¸c vÊn ®Ò cña «ng. Sau nµy, cã lÇn chÝnh
ngh×n n¨m tr−íc ng−êi ta ®· chøng minh råi. B©y Einstein ®· nãi vÒ m×nh: "Kh«ng ph¶i t«i lµ ng−êi
giê ch¸u cã thÓ chøng minh l¹i kh«ng? qu¸ th«ng minh mµ chØ v× t«i ë l¹i víi nh÷ng vÊn
Einstein dùa vµo nh÷ng nguyªn lý ng−êi chó ®Ò l©u h¬n". ChÝnh qu·ng thêi gian "ë l¹i víi
®· gi¶ng, mµy mß suy nghÜ vµ cuèi cïng còng gi¶i nh÷ng vÊn ®Ò" Êy cña Einstein ®· gióp nÒn vËt lý
®−îc bµi to¸n trong vßng ba tuÇn. Chøng kiÕn häc hiÖn ®¹i cña chóng ta b−íc sang mét kû
nh÷ng nç lùc cña ®øa ch¸u, ng−êi chó vui mõng nguyªn míi.
nãi víi bè cËu:
- Albert kh«ng ngèc ®©u anh ¹, nã cã mét tiÒm
lùc rÊt lín ®Êy!
Nh÷ng ®iÒu ng−êi chó gi¶ng gi¶i ®· gîi më cho
Einstein ®Õn víi khoa häc tù nhiªn, kÝch thÝch sù

189 190