Page 143 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 143
tổng thể; không tránh khỏi những sai số khi nhìn nhận Ví dụ: Điều tra các hộ nông dân chuyển đổi mục
tổng thể chung trên cơ sở kết quả điều tra không toàn đích sử dụng đất nông nghiệp có hiệu quả...
bộ. Tùy theo mục đích nghiên cứu mà cách chọn đơn vị Mục đích của loại điều tra này là nhằm tìm những
điều tra khác nhau, dẫn đến có các loại điều tra không nhân tố mới hay rút ra bài học kinh nghiệm, từ đó có
toàn bộ khác nhau. những kết luận cần thiết để chỉ đạo thực tế. Đây là
Thông thường, có 3 loại điều tra không toàn bộ, gồm: trường hợp đặc biệt của thống kê khi không nghiên cứu
Điều tra chọn mẫu: chỉ tiến hành thu thập tài hiện tượng số lớn.
liệu ở một số đơn vị nhất định được chọn ra từ tổng - Các hình thức tổ chức điều tra: Có hai hình thức
thể chung. Các đơn vị này được chọn theo những quy điều tra chủ yếu là báo cáo thống kê định kỳ và điều
tắc nhất định để đảm bảo tính đại biểu và kết quả tra chuyên môn.
của điều tra chọn mẫu được dùng để suy rộng cho Báo cáo thống kê định kỳ là hình thức tổ chức
tổng thể chung. điều tra thống kê thường xuyên, định kỳ theo chế độ
Ví dụ: Điều tra mức sống hộ gia đình; điều tra do Nhà nước quy định. Đây là hình thức tổ chức điều
năng suất, diện tích, sản lượng cây trồng trong nông tra theo con đường hành chính bắt buộc, thường vận
nghiệp,... Đây là hình thức điều tra phổ biến nhất dụng chủ yếu ở các cơ quan nhà nước. Nội dung của
trong thực tế và rất phù hợp với các tổng thể tiềm ẩn. các báo cáo thường liên quan đến lĩnh vực quản lý vĩ
Điều tra trọng điểm: tiến hành điều tra trên một bộ mô toàn bộ nền kinh tế quốc dân nhằm quản lý tập
phận quan trọng nhất, chủ yếu nhất của hiện tượng trung nền kinh tế.
nghiên cứu. Khác với điều tra chọn mẫu, kết quả của Điều tra chuyên môn là hình thức tổ chức điều tra
điều tra trọng điểm không dùng để suy rộng cho tổng
thể chung mà chỉ giúp chúng ta biết được tình hình cơ không thường xuyên, tiến hành theo một kế hoạch và
bản của hiện tượng. phương pháp quy định riêng cho mỗi lần điều tra. Điều
Ví dụ: Nghiên cứu tình hình vận tải hàng không ở tra này chỉ được thực hiện khi cần thiết. Tài liệu thu
Việt Nam, chỉ điều tra trên 2 sân bay lớn nhất cả nước được từ điều tra này rất phong phú, có ý nghĩa nhiều
là Nội Bài và Tân Sơn Nhất. mặt hơn do: Thu thập tài liệu của hầu hết những hiện
Điều tra chuyên đề: chỉ tiến hành thu thập tài liệu tượng báo cáo thống kê định kỳ chưa hoặc không cung
trên một vài đơn vị, thậm chí một đơn vị nhưng đi sâu cấp được; Thu thập tài liệu đối với khu vực ngoài quốc
nghiên cứu chi tiết nhiều khía cạnh. doanh; kết quả của điều tra chuyên môn được dùng để
141 142