Page 556 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

soạn về nước vào ngày 14-9. Ngày 12 và 13 có tin phái
đoàn Việt Nam và phái đoàn Pháp đang nghiên cứu để ký
một bản hiệp định đại cương. Nhưng hôm sau, 14-9, các
hãng thông tấn Pháp đều nói phái đoàn ta gồm mười lăm
người đã đi cảng Tulông từ ngày 13 để xuống tàu về nước.
XXIII Đồng thời cũng có tin Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày 14 sẽ rời
Pari trở về Việt Nam bằng một chiến hạm của Pháp. Như
vậy, bản hiệp định đại cương mà chúng tôi dự đoán là một
Từ cuối tháng 8, báo chí phương Tây đã đưa tin
việc làm để hòa hoãn của phái đoàn ta trước khi về, sẽ
Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi cho Pháp một bức công hàm. không có.
Sau đó, lại có tin Mutê và Varen tuyên bố: “Hội nghị Ngày 15, theo tin cuối cùng của hãng thông tấn Pháp
Phôngtennơblô có thể họp lại”. thì một bản hiệp định giữa nước Việt Nam và nước Pháp
Nhưng đầu tháng 9, cuộc họp vẫn chưa tiếp tục được đã được ký kết vào đêm thứ bảy 14-9, và sáng thứ hai,
vì quan điểm giữa ta và Pháp còn có nhiều chỗ rất xa 16-9..., Chủ tịch Hồ Chí Minh sẽ rời Pari. Tuy nội dung
nhau. Điều này đã được xác nhận qua bức công hàm của hiệp định chưa được công bố nhưng chúng tôi đều cảm
Chính phủ Pháp trả lời công hàm của Chủ tịch Hồ Chí thấy phần nào nhẹ nhõm.
Minh ít ngày sau đó: “Những sự khác nhau quá sâu xa Vài ngày sau, báo Người du kích (Franc - Tireur) đăng

giữa hai quan điểm về những vấn đề căn bản làm cho hội một bài tường thuật về việc ký Tạm ước 14 tháng 9. Bài
nghị không họp được vì có họp lại cũng không đi đến kết báo viết đại khái như sau:
quả nào”. Cuộc tiếp xúc giữa Chủ tịch Hồ Chí Minh và ông Mutê
Trường hợp mà chúng tôi vẫn thường lo ngại đã tới. đêm 14-9 đã diễn ra rất gay go. Những khó khăn lớn đều
Nếu đôi bên không đi đến thỏa thuận, bọn phản động do vấn đề Nam Bộ. Mỗi lần Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu yêu
Pháp tất nhiên biết rõ chiều hướng sự việc sẽ xảy ra ở cầu hai bên Việt Nam và Pháp cùng tham gia vào việc dàn
Đông Dương, chắc sẽ gây khó khăn cho Bác và phái đoàn xếp vấn đề Nam Bộ thì người thay mặt cho Chính phủ
ta khi trở về. Nhưng chúng tôi vẫn nghĩ là Bác sẽ tìm ra Pháp trả lời: “Như vậy là một điều vi phạm tới chủ quyền

một cách giải quyết. của nước Pháp, không thể nhận được”. Mutê tỏ vẻ rất kiên
Mấy ngày sau, tin tức đến dồn dập. Ngày 10, báo chí quyết. Ông nói: “Ngài ký cho, nếu không là tan vỡ”. Đáp
Pháp đưa tin Chủ tịch Hồ Chí Minh và phái đoàn sửa lời ông Mutê, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc lại, Người đã

553 554