Page 20 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

(Anna Louise Strong) kÓ l¹i ba lÇn chuyÖn trß víi
Hå Chñ tÞch, B¸c nãi víi bμ: "Nh©n d©n ViÖt Nam,
trong ®ã cã «ng cô th©n sinh ra t«i, lóc nμy
th−êng tù hái nhau ai sÏ lμ ng−êi gióp m×nh tho¸t
Mét n¨m ë Mü khái ¸ch thèng trÞ cña Ph¸p. Ng−êi nμy nghÜ lμ
Anh, cã ng−êi l¹i cho lμ Mü. T«i thÊy ph¶i ®i ra

MAi Thanh H¶i n−íc ngoμi xem cho râ. Sau khi xem xÐt hä lμm ¨n
1
ra sao, t«i sÏ trë vÒ gióp ®ång bμo t«i" .
Lóc nμy, chÝnh sù ë n−íc Mü còng rèi bêi.
N¨m 1966, trong mét buæi chuyÖn trß víi nhμ
ChÝnh phñ c¸c bang tung lùc l−îng c¶nh s¸t, mËt
b¸o Mü §ªvÝt §enlingi¬ (David Delingher), B¸c
th¸m ®μn ¸p nh÷ng ng−êi da ®en. Anh Ba nhê
Hå cã nãi: "Khi trë vÒ Mü, «ng cã thÓ nãi r»ng t«i
mét ng−êi b¹n da ®en lμ M«®ib« (Modibo) giíi
®· ®i ë cho ng−êi ta t¹i Bróclin (Brooklin) víi
thiÖu, kiÕm ®−îc viÖc lμm thuª cho mét gia ®×nh ë
l−¬ng th¸ng 40 ®«la, cßn b©y giê lμm Chñ tÞch
thÞ trÊn Bróclin, phÝa ®«ng thμnh phè Niu Oãc
n−íc ViÖt Nam, t«i ®−îc lÜnh 44 ®«la. T«i lμm viÖc
(New York), gÇn khu H¸clem (Harlem) cña ng−êi
kh«ng ®Õn nçi vÊt v¶ l¾m, t«i dïng mét sè thêi
Mü da ®en. Anh Ba võa lo lμm viÖc kiÕm sèng,
gian r¶nh ®Ó häc tËp vμ ®i th¨m mét sè khu vùc
võa lo häc tiÕng Anh ®Ó giao tiÕp víi mäi ng−êi...
kh¸c trong thμnh phè" (T¹p chÝ LibÐration, th¸ng
VÒ sau, B¸c Hå cßn kÓ l¹i nh÷ng Ên t−îng s©u
10-1966).
l¾ng khi ®¸p xe ®iÖn ngÇm tíi th¨m khu H¸clem,
Ta nhí r»ng, n¨m 1911, "anh Ba" sang Ph¸p
®i s©u t×m hiÓu ®êi sèng cña ng−êi da ®en.
lμm thuª ®−îc mÊy th¸ng råi xin xuèng tμu chë
Khi ®ã, khu vùc nμy lμ c¨n cø chÝnh cña c¸c tæ
hμng ch¹y vßng quanh ch©u Phi. Cuèi n¨m 1912,
chøc thuéc Trung t©m UNIT (tªn gäi t¾t b»ng
anh Ba v−ît §¹i T©y D−¬ng ®Õn n−íc Mü vμ ë l¹i
tiÕng Anh cña "Tæ chøc niÒm tin vÒ viÖc c¶i thiÖn
1
h¬n mét n¨m . N÷ v¨n sÜ Mü Anna Luy Xt¬r«ng
®êi sèng cña tÊt c¶ mäi ng−êi da ®en"). §ã lμ tæ
chøc tËp hîp réng r·i ng−êi da ®en líp d−íi ®Ó
__________
__________
1. Hå ChÝ Minh - Biªn niªn tiÓu sö, Nxb. ChÝnh trÞ quèc
gia, Hμ Néi, 2006, t. I, tr. 47 ghi: NguyÔn TÊt Thμnh ®· cã 1. Häc viÖn ChÝnh trÞ quèc gia Hå ChÝ Minh, ViÖn Hå ChÝ
mét thêi gian sèng ë Mü vμo cuèi n¨m 1912 ®Çu n¨m 1913. Minh: Hå ChÝ Minh - Biªn niªn tiÓu sö, S®d, t. 1, tr. 41.

17 18