Page 76 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

ng−êi Anh, c¸c b¸o cña thùc d©n Ph¸p bÞa ®Æt ra Kh¸m lín H−¬ng C¶ng rÊt to réng, gäi lμ ngôc
tin r»ng: B¸c m¾c bÖnh lao trong nhμ lao Anh, vμ Victoria lμ tªn mét vÞ vua ®μn bμ Anh næi tiÕng,
®· chÕt råi. trÞ v× 64 n¨m, thä 82 tuæi (1819-1901).
C¸c b¸o Anh liÒn quËt l¹i, ®¹i ý nh− sau: Nhμ giam B¸c cã ba tÇng, mçi tÇng hai d·y xμ
"C¸c anh lμ nh÷ng ng−êi hÌn h¹, ngËm m¸u lim. C¸ch x©y dùng xμ lim kh«ng xøng kÝch th−íc
phun ng−êi. C¸c anh run sî tr−íc mét ng−êi c¸ch phæ th«ng chót nμo! BÒ cao 3 th−íc t©y, mμ bÒ
m¹ng ViÖt Nam nh−ng kh«ng lμm g× ®−îc. Ng−êi ngang chØ h¬n 1 th−íc, bÒ däc kh«ng ®Çy hai
c¸ch m¹ng ®ã ®· ®−îc tßa ¸n Anh tha råi vμ ®· xa th−íc, bÒ réng chØ võa mét ng−êi n»m xiªn xiªn.
ch¹y cao bay. V× c¸c ng−êi muèn b«i nhä c«ng lý Cao chãt vãt trªn ®Çu t−êng chØ cã mét c¸i cöa sæ
vμ danh dù cña ng−êi Anh, mμ bÞa ®Æt r»ng ng−êi nhá h×nh nöa mÆt tr¨ng lê mê, bÞ song s¾t vμ l−íi
c¸ch m¹ng ®ã chÕt lμ v× bÞ ng−êi Anh giam gi÷. Sù s¾t b−ng bÝt. Ban ngμy, tõ cöa sæ Êy ¸nh s¸ng lät

thËt lμ ng−êi ViÖt Nam Êy vÉn cßn sèng. Mμ sù hy vμo xμ lim mét c¸ch rôt rÌ, bì ngì. Cöa xμ lim
väng v« lý cña c¸c anh th× chÕt råi". b»ng v¸n gç dÇy ®é mét gang tay vμ bäc s¾t, ë chç
C¸c b¸o Anh nãi thªm: ViÖc ng−êi c¸ch m¹ng cao ngang ®Çu ng−êi cã mét lç trßn, phÝa trong
ViÖt Nam ®−îc tr¾ng ¸n lμ mét danh dù lín cho réng phÝa ngoμi hÑp, nh− mét c¸i loa.
luËt s− L«d¬bi vμ cña c«ng lý n−íc Anh. Nh−ng Chèc chèc tªn lÝnh g¸c ngôc (ng−êi Ên §é,
thiªn h¹ còng ph¶i nhËn r»ng mét ng−êi ViÖt ng−êi XÝc vμ ng−êi Anh) ghÐ m¾t vμo lç, xem xÐt
Nam Êy ®−îc may m¾n… mμ bÞ xö oan... t×nh h×nh ng−êi tï trong xμ lim.
Nghe c©u chuyÖn ®Õn ®©y, anh em chóng t«i Mçi ngμy, tï nh©n ®−îc ra ngoμi xμ lim 15
®Òu c¶m thÊy nhÑ nhμng c¶ ng−êi. Mét lÇn n÷a phót, ®i d¹o quanh mét c¸i s©n hÑp. Bèn phÝa s©n
B¸c l¹i tho¸t khái c¬n nguy hiÓm. B¸c sÜ Ch©n ®Òu lμ nhμ giam cao ngÊt nghÓu víi nh÷ng bøc
liÒn hái: t−êng kÝn mÝt, ©m u, ng−êi ta c¶m thÊy nh− ®i
"Th−a B¸c, trong khi bÞ b¾t giam, t×nh tr¹ng d¹o d−íi ®¸y mét c¸i giÕng. Ngöng ®Çu lªn th× chØ
tinh thÇn vμ vËt chÊt cña B¸c thÕ nμo?". tr«ng thÊy trêi réng b»ng mét chiÕc kh¨n tay. ë
B¸c xem ®ång hå, nãi: "S¸ng nay, chóng ta ®· trong xμ lim ngét ng¹t, ra ngoμi xμ lim còng vÉn
®i ®−îc nöa ®−êng råi. C¸c chó xem cã chç nμo ngét ng¹t.

tèt, chóng ta nghØ ch©n vμ ¨n c¬m, råi B¸c sÏ tiÕp Mçi ngμy ¨n hai b÷a c¬m g¹o xay, mét phÇn t−
tôc kÓ chuyÖn". lμ thãc. H«m nay, thøc ¨n b÷a s¸ng cã rau muèng,

73 74