Page 69 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

thöïc daân Phaùp ñaõ xöû baén haøng loaït chieán só Tröa aáy, taøu neo taïi Baõi Tröôùc, Vuõng Taøu.
caùch maïng. Rieâng naêm 1952, chuùng ñaõ xöû baén Moät chieác canoâ nhoû cuûa sôû hoa tieâu töø Caàu Ñaù
35 ngöôøi taïi Coân Ñaûo, chieám 56,4% soá ngöôøi bò ñöa linh muïc vaø chaùnh aùn leân taøu. Saùu ñöa maét
xöû baén taïi ñaûo suoát 9 naêm khaùng chieán (1946- nhìn ñau ñaùu veà daõy nuùi Chaâu Vieân. Phía sau
1954). Ngay trong thaùng Gieâng naêm 1952, chuùng daõy nuùi aáy laø Ñaát Ñoû, queâ höông chò. Muøa hoa
ñaõ xöû baén ba ñôït, toång coäng 16 ngöôøi, trong ñoù leâkima ñang nôû.

coù Voõ Thò Saùu.
Taøu chaïy suoát ñeâm, raïng saùng hoâm sau thì
Nhöõng ngaøy cuoái cuøng ôû Khaùm Chí Hoøa, ñeán Coân Ñaûo vaø neo taïi Ñaù Traéng, phía muõi
Saùu vaãn hoïc vaên hoùa, theâu thuøa, ca haùt. Keû run Caù Maäp.
sôï tröôùc baûn aùn töû hình laïi laø thöïc daân Phaùp. Ba hoài troáng daøi gioùng leân töø Sôû Löôùi laøm
Chuùng khoâng daùm xöû taïi Saøi Goøn maø phaûi leùn toaøn theå tuø nhaân Coân Ñaûo tænh giaác. Troáng baùo
luùt ñöa chò ra Coân Ñaûo haønh hình. Vuï saùt haïi coù chuyeán taøu ñaõ caäp ñaûo. Maáy teân thaày chuù
1
troø Ôn hôn moät naêm tröôùc ñaõ laøm caû Saøi Goøn chaïy laêng xaêng khua tuø nhaân Sôû Löôùi daäy chuaån
phaãn noä. Nöûa trieäu ngöôøi xuoáng ñöôøng.
bò canoâ vaø caét moät kíp tuø khoå sai Sôû Chæ Toàn
* * * chuaån bò ra doïn taøu.

Boán giôø saùng ngaøy 21-1-1952, boïn Phaùp Chæ coøn naêm ngaøy nöõa laø Teát. Tuø nhaân Coân
coøng tay Voõ Thò Saùu ñöa xuoáng chieác haûi vaän Ñaûo boàn choàn. Taøu ra coù theâm thöïc phaåm, Teát
haïm ñaäu ôû beán Baïch Ñaèng. Cuøng ra Coân Ñaûo töôi hôn moät chuùt; seõ coù ngöôøi ñöôïc nhaän thö
chuyeán aáy coøn coù 40 tuø aùn chính trò vaø 3 töû tuø töø, tin töùc hoaëc böu phaåm cuûa gia ñình. Nhöng
nöõa. Voõ Thò Saùu laø ngöôøi phuï nöõ duy nhaát vaø laàn naøy hoï boàn choàn coøn vì moät leõ khaùc. Tröôùc
treû tuoåi nhaát trong ñoaøn tuø, tay mang coøng, ñoù naêm ngaøy, moät ngöôøi tuø laøm boài ôû vaên phoøng

chaân bò xieàng chaët vaøo boong taøu. AÙp taûi chò quaûn ñoác ñaõ thoâng baùo cho Lieân ñoaøn Tuø nhaân
xuoáng taøu coù caû moät tieåu ñoäi lính leâ döông muõ khaùng chieán Coân Ñaûo bieát, trong danh saùch
ñoû, boïn lính chuyeân haønh quyeát töû tuø. Nhöõng nhöõng ngöôøi bò ñöa ra ñaûo xöû baén treân chuyeán
ngöôøi baïn tuø nhìn Saùu xoùt xa, thöông caûm. Hoï taøu naøy coù thieáu nöõ Voõ Thò Saùu.
ñeàu bieát chuyeán ñi naøy chò seõ vónh vieãn khoâng
trôû veà. 1. Giaùm thò ngöôøi Vieät.

66 67