Page 26 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

đồng chí Đồng trở về, Bác cháu quây quần dưới hoạt động ở Trung Quốc. Cuối tháng 5/1940, đồng chí
nhà sàn, Bác kể cho anh em nghe về đồng chí Phạm Văn Lộc tới Côn Minh, Vân Nam, Trung Quốc
Đồng. Lúc này mọi người mới biết người đồng và gặp lại Nguyễn Ái Quốc. Ngày 28/01/1941 (mùng 2
chí nhỏ nhắn, thông minh, nhanh nhẹn, linh Tết năm Tân Tỵ) trong đoàn 5 cán bộ cùng Nguyễn
hoạt, hay cười, lạc quan, không bao giờ nói đến Ái Quốc vượt qua cột mốc biên giới Việt - Trung số
khó khăn, gian khổ, một người làm công việc 108 về Cao Bằng có Phạm Văn Lộc, người đã gắn bó
tưởng chừng như nhỏ bé, giản đơn lại có một với Nguyễn Ái Quốc từ những ngày đầu hoạt động
tiểu sử rất đáng khâm phục. đầy khó khăn ở Thái Lan (những năm 1928, 1929).
Đồng là tên do Bác Hồ đặt, tên thật của anh là Những ngày hoạt động ở Pác Bó, cuộc sống vô
Phạm Văn Lộc (còn có tên gọi khác là Nguyễn Văn cùng gian khổ và thiếu thốn. Đồng chí Lộc được
Ty), sinh năm 1900, quê tại xã Lương Ninh, huyện giao nhiệm vụ nấu ăn cho cả cơ quan. Để cải thiện
Quảng Ninh, tỉnh Quảng Bình. bữa ăn đạm bạc cho Bác và anh em, đồng chí Lộc
Năm 1928, khi Nguyễn Ái Quốc (lúc này lấy không ngại khó khăn, vất vả, mò cua, bắt ốc,
tên là Thầu Chín) đến Xiêm (Thái Lan) hoạt trồng rau, đơm cá,... đặc biệt, đồng chí biết rất
động, đồng chí Lộc nhiều lần được cử đưa Người nhiều loại rau rừng và cũng rất chịu khó cải thiện
đi các tỉnh có Việt kiều sinh sống nhằm tuyên món ăn. Trong thời gian hoạt động tại Cao Bằng,

truyền cách mạng cho kiều bào yêu nước. Tháng đồng chí đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của
11/1929, từ Xiêm, Nguyễn Ái Quốc trở về Hồng một người đầu bếp đầu tiên của Bác Hồ.
Kông để triệu tập Hội nghị hợp nhất các tổ chức Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công,
đảng, thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (mùa Chủ tịch Hồ Chí Minh cùng Trung ương Đảng và
xuân năm 1930). Cũng chính dịp này, đồng chí các cơ quan Trung ương trở về Thủ đô Hà Nội. Các
Phạm Văn Lộc để lại người vợ trẻ ở Xiêm và đi đồng chí hoạt động cách mạng từ trước khởi nghĩa
theo Nguyễn Ái Quốc sang Trung Quốc, tiếp tục nhiều người được giao đảm đương những cương vị
con đường hoạt động cách mạng. xứng đáng. Riêng đồng chí Lộc cùng với một số
Ngày 06/6/1931, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc bị bắt đồng chí khác được Bác Hồ tin tưởng giao nhiệm
tại Hồng Kông. Trải qua gần 3 năm bị giam giữ và vụ ở lại Việt Bắc tiếp tục xây dựng “hậu phương
lưu lạc, tháng 7/1934, Người trở về hoạt động ở Liên lưu trú” - dự phòng khi Chính phủ phải trở lại
Xô. Năm 1938, Người được Quốc tế Cộng sản điều về Tân Trào để tiếp tục kháng chiến.

23 24