Page 84 - 9786045716489

râ thø h¹ng bèn tªn quan c«ng sø gian ¸c nhÊt ë §«ng D­¬ng

lóc bÊy giê. §iÒu kh¸c biÖt nµy lµ mét trong nh÷ng lý do ®Ó
l·nh tô NguyÔn ¸i Quèc, dï ®ang ho¹t ®éng ë n­íc ngoµi,
nh­ng ®· quan t©m tíi Th¸i Nguyªn ngay tõ nh÷ng n¨m 20
cña thÕ kû XX.

Trong t¸c phÈm B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p, b»ng ngßi
bót s¾c s¶o vµ dùa trªn nh÷ng t­ liÖu cô thÓ, NguyÔn ¸i Quèc
®· tè c¸o téi ¸c cña tªn C«ng sø §¸cl¬ ë tØnh Th¸i Nguyªn:

"ChÔm chÖ ®øng ®Çu mét tØnh cã hµng v¹n d©n, vµ ®­îc giao
cho quyÒn hµnh tuyÖt ®èi, «ng ta võa lµ TØnh tr­ëng, võa lµ
ThÞ tr­ëng, võa lµ quan toµ, võa lµ mâ toµ, võa lµ ng­êi ®èc

thuÕ; tãm l¹i, «ng ta n¾m trong tay tÊt c¶ mäi quyÒn hµnh:
Toµ ¸n, thuÕ kho¸, ®iÒn thæ, tÝnh m¹ng vµ tµi s¶n cña ng­êi
b¶n xø, quyÒn lîi cña viªn chøc, viÖc bÇu cö lý tr­ëng vµ

ch¸nh tæng, tøc lµ vËn m¹ng cña c¶ mét tØnh ®­îc ®Æt vµo
1
tay c¸i anh hµng ch¸o ngµy x­a Êy..." .
Th¸ng 9-1939, ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai bïng næ, n­íc
Ph¸p tham chiÕn. Lóc nµy, NguyÔn ¸i Quèc ®ang ho¹t ®éng

ë Trung Quèc ®· cã nh÷ng nhËn ®Þnh vµ dù ®o¸n thiªn tµi.
Th¸ng 8-1940, tõ C«n Minh (thñ phñ tØnh V©n Nam), Ng­êi
trë l¹i QuÕ L©m (tØnh Qu¶ng T©y) cïng víi mét sè c¸n bé,

chuÈn bÞ ®iÒu kiÖn vµ chê c¬ héi thuËn lîi ®Ó trë vÒ Tæ quèc
l·nh ®¹o phong trµo c¸ch m¹ng. ChÝnh t¹i n¬i ®©y, víi tÇm
nh×n chiÕn l­îc, NguyÔn ¸i Quèc ®· nhËn ®Þnh: "C¨n cø ®Þa

Cao B»ng sÏ më ra triÓn väng lín cho c¸ch m¹ng n­íc ta...
Nh­ng tõ Cao B»ng cßn ph¶i ph¸t triÓn vÒ Th¸i Nguyªn vµ
th«ng xuèng n÷a míi cã thÓ tiÕp xóc víi toµn quèc ®­îc. Cã

___________
1. Hå ChÝ Minh: Toµn tËp, S®d, t. 2, tr. 55.

62