Page 129 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

diễn thuyết bằng tiếng Pháp và tiếng Việt về Năm 1938, theo đề nghị của một số chiến sĩ
những đề tài lịch sử, địa lý, văn học, y khoa, khoa cộng sản, Nguyễn Văn Tố đứng ra thành lập Hội
học thường thức... của Hội Trí tri. Truyền bá quốc ngữ và được bầu làm Hội trưởng.
Vốn có khả năng tự học, lại rất chịu khó đào Trên cương vị Hội trưởng Hội Truyền bá quốc
sâu suy nghĩ nên Nguyễn Văn Tố tiến bộ rất ngữ, Nguyễn Văn Tố đã khôn khéo vượt qua mọi
nhanh trong nghề viết, cả bằng chữ quốc ngữ và thủ đoạn phá hoại, lôi kéo của thực dân Pháp,
bằng tiếng Pháp. Với tố chất thông minh và sự nỗ uốn nắn kịp thời những hành vi cực đoan của
lực cao độ, sớm tiếp nhận phương pháp nghiên một số thanh niên quá hăng hái, để duy trì hoạt
cứu và nhận thức hiện đại của các nhà khoa học động của hội, gây được phong trào xóa nạn mù
người Pháp cùng làm việc với ông, Nguyễn Văn Tố chữ ở nhiều địa phương trên khắp ba miền Bắc,
đã trở thành một học giả nổi tiếng trên nhiều lĩnh Trung, Nam. Vượt qua muôn vàn khó khăn, trở
vực, góp phần gây dựng nền tảng cho khoa học xã ngại do chính quyền thuộc địa gây ra, trải qua
hội và nhân văn nước nhà, gắn liền với sự phát tám năm kể từ ngày thành lập, Hội Truyền bá
triển của Hội Trí tri và Viện Viễn Đông Bác cổ. quốc ngữ đã lập được hàng chục chi hội ở Bắc Kỳ,
Với vốn kiến thức uyên thâm, Nguyễn Văn Tố đã Trung Kỳ và Nam Kỳ, dạy được gần 10 vạn
nghiên cứu trên nhiều phương diện học thuật. người biết đọc, biết viết và một số điều thường
Ông viết nhiều bài khảo cứu về truyền thống văn
hóa dân tộc và là cây bút chủ lực của nhiều tờ báo thức trong cuộc sống.
và tạp chí nổi tiếng lúc bấy giờ. Ông là người Việt Là người có học thức uyên bác, trong sạch,
Nam duy nhất được phép sửa chữa văn phạm bản lĩnh khảng khái, trung thực, thẳng thắn,
tiếng Pháp của mọi bài viết đăng trên tạp chí của không màng danh lợi, Nguyễn Văn Tố có uy tín
Viện Viễn Đông Bác cổ, kể cả các bài viết của lớn đối với các tầng lớp nhân dân, nhất là đối với
Giám đốc viện. Các công trình nghiên cứu của ông giới trí thức, thanh niên học sinh và cả đối với
rất có giá trị, bao quát nhiều lĩnh vực khoa học xã nhiều người Pháp tiến bộ.
hội như: sử học, khảo cổ học, văn học, ngôn ngữ Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945,
học, dân tộc học, tôn giáo học, văn hóa học, văn Nguyễn Văn Tố được Chủ tịch Hồ Chí Minh mời
hóa dân gian... và đều nhằm mục đích truyền bá tham gia Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân
tri thức lịch sử, văn hóa Việt Nam, thức tỉnh lòng chủ Cộng hòa và được bổ nhiệm giữ chức Bộ
yêu nước cho quốc dân đồng bào. trưởng Bộ Cứu tế Xã hội. Trên cương vị Bộ

125 126