Page 158 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 158
tích cực chuẩn bị cho Hội nghị thống nhất các tổ nuôi nhằm làm lung lạc tinh thần cách mạng của
chức cộng sản do Nguyễn Ái Quốc chủ trì. đồng chí nhưng vô hiệu. Không đạt được mục
Ngày 6-6-1931, nhận được tin Nguyễn Ái đích, thực dân Pháp đã đưa đồng chí đi an trí tại
Quốc bị cảnh sát Anh bắt tại Hương Cảng, Hồ Trà Khê (Phú Yên).
Tùng Mậu đã cùng Trương Vân Lĩnh liên hệ với Khi Nhật đảo chính Pháp, tháng 3-1945, Hồ
Hội quôc tê Cứu tế Đỏ nhờ can thiệp và vận động Tùng Mậu đã nhanh chóng cùng các tù nhân
́
́
Luật sư Lôdơbi bào chữa buộc chính quyền thực chính trị tìm cách trốn khỏi căng an trí Trà Khê,
dân Anh phải trả lại tự do cho Người. tỉnh Phú Yên, trở về quê hoạt động tại cơ quan Xứ
Cuối tháng 6-1931, Hồ Tùng Mậu lại bị đế ủy Trung Kỳ, tích cực tham gia chuẩn bị khởi
quốc Pháp cấu kết với nhà cầm quyền Anh bắt tại nghĩa giành chính quyền.
Thượng Hải và giải về giam ở Nhà tù Hỏa Lò, Hà Biết Hồ Tùng Mậu về quê, Chính phủ Trần
Nội. Tòa án Nghệ An đã kết án tử hình ông lần Trọng Kim đã gửi thư mời đồng chí làm cố vấn,
thứ hai, nhưng do không đủ chứng cứ, chúng phải hòng lợi dụng uy tín của đồng chí để tập hợp lực
sửa xuống thành án tù chung thân. Từ năm 1931- lượng, nhưng Hồ Tùng Mậu đã kiên quyết từ chối.
1945, Hồ Tùng Mậu bị chuyển qua rất nhiều nhà Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, đồng
tù như: Vinh, Lao Bảo, Kon Tum, Buôn Ma chí được giao nhiều trọng trách: Hiệu trưởng
Thuột... Không thoái chí ngã lòng, trong tù Hồ Trường Quân chính Nhượng Bạn, Chủ tịch Ủy
Tùng Mậu tiếp tục đấu tranh chống chế độ nhà tù ban kháng chiến Liên khu 4, Ủy viên Thường vụ
hà khắc, động viên các bạn tù giữ vững khí tiết Liên khu ủy 4, Tổng thanh tra Chính phủ... Ở bất
của người cách mạng, vững tin ở tương lai tươi kỳ cương vị công tác nào, đồng chí đều hăng hái
sáng của dân tộc. nhiệt tình và phát động được cán bộ, nhân dân
Năm 1936, Mặt trận nhân dân giành thắng tích cực tham gia các hoạt động.
lợi trong cuộc Tổng tuyển cử ở Pháp. Chính phủ Tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ II của
Mặt trận nhân dân đã ban hành nhiều chính Đảng (2-1951), đồng chí được bầu là Ủy viên dự
sách có lợi cho cách mạng Đông Dương. Hồ Tùng khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Đồng
Mậu được ân xá từ khổ sai chung thân xuống 10 chí là Hội trưởng Hội Việt - Hoa hữu nghị đầu tiên.
năm tù. Ngày 23-7-1951, trên đường đi vào công tác
Hết hạn tù, thực dân Pháp đưa Hồ Tùng Mậu tại Liên khu 4, đồng chí đã hy sinh do bị máy bay
về giam ở Vinh và cho vợ con đồng chí vào thăm Pháp ném bom tại Thanh Hóa. Với 55 tuổi đời,
155 156
