Page 21 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 21

- Cảm ơn anh, việc đó sẽ có Cầm, bạn em lo liệu.      “Ai về cửa bể Quảng Bình
 Trời đã cuối thu nhưng tiết giao mùa ở trong   Cá ngon, cơm trắng là mình với ta”.
 này  có  muộn  hơn  so  với  ngoài  xứ  Nghệ.  Nắng   Về xuôi, Kiến Giang nhập vào phá Hạc Hải rồi
 vàng vẫn rải nhẹ trên bờ sông Hương. Hai người   cùng đổ ra cửa Nhật Lệ. Phá Hạc Hải còn do nhiều
 giữ bước đi cách quãng, tưởng như không hề liên   dòng nước khác tuôn về nên rộng mênh mông. Xung
 quan. Họ nói với nhau trong im lặng, ít ngôn từ   quanh  phá  có  những  động  cát  trắng  phau.  Dưới
 mà nhiều ký thác.    chân những đụn cát là các trảng đất để trồng cói rồi
 Một  gốc  tùng  cổ  thụ  rũ  tóc  vàng  trong  nắng   mới đến cái đầm nước. Cây cói ở đây được đem sánh
 thu.  Cây  đứng  bên  đường  như  là  quà  tặng  cho   với lá nón nơi Quy Hậu, Ba Đồn, nên có câu: “Chiếu
 những  trai  thanh,  gái  lịch  để  cùng  hẹn  hò,  đổi   cói An Xá, nón lá Quy Hậu”.
 trao.  Và,  với  chàng  trai  lớn  lên  ở  Đồng  Hới,  nơi   Tiếng vậy chứ trên bản đồ, người ta chú ý đến
 giọng nói giàu “ngọt lịm yêu thương” cùng cô gái   sông Nhật Lệ nhiều hơn, tuy cả hai cùng hợp lưu
 đến từ thành phố bên bờ sông Lam “dạt dào sóng   rồi đổ vào phá Hạc Hải, vì Nhật Lệ chảy qua thị
 nước” thì gốc tùng cũng tựa như người bạn đang   xã  Đồng  Hới.  Còn  khi  nhắc  đến  cư  dân  Quảng
 âm thầm lắng nghe những tâm tình gửi trao giữa   Bình thì người ta nói đó là những người con của
 đôi bên. Tuy họ không nhìn nhau nhưng hai trái   sông  Gianh.  Mà  sự  thật  về  lịch  sử  và  văn  hóa,
 tim thì lại giao hòa. Chàng thư sinh họ Võ kể cho   Linh  Giang  đủ  đại  diện  cho  cả  Kiến  Giang  và
 người bạn gái nghe về dòng sông lớn đất Quảng   Nhật Lệ.
 Bình, cũng là sông rộng nhất miền Trung của Tổ   Sông Gianh bắt nguồn từ núi Trường Sơn, trên
 quốc, tức sông Gianh, tên chữ là Linh Giang. Còn   một lưu vực rất rộng mà mỗi ngọn nguồn, mỗi bến
 con sông nhỏ chảy qua làng quê An Xá, huyện Lệ   nước  đều  mang  trong  mình  biết  bao  câu  chuyện
 Thủy, tỉnh Quảng Bình quê anh, ấy là dòng Kiến   thần kỳ:
 Giang,  cũng  gọi  là  sông  Đại.  Sông  này  cũng  bắt      Núi Truồi ai đắp mà cao
 nguồn từ Trường Sơn, chảy len lỏi giữa vùng núi An   Sông Gianh ai bới, ai đào mà sâu.
 Mã  rồi  tuôn  xuống  đồng  bằng,  tưới  mát  cho  đồng    (Ca dao)
 điền hai huyện Quảng Ninh và Lệ Thủy. Có người
                     Võ Nguyên Giáp đưa câu ca đã từ ngàn xưa
 nói,  trong  thành  ngữ:  “Nhất  Đồng  Nai,  nhì  Hai
                  ấy  ra  hỏi  bạn,  Quang  Thái  chịu  không  trả  lời
 Huyện”  thì  địa  danh  “Hai  Huyện”  là  chỉ  Quảng
                  được và bảo:
 Ninh và Lệ Thủy. Có lẽ vì vậy nên có câu ca:


   18                                                             19
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26