Page 24 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 24
nơi cậu Nguyễn Sinh Cung về sau là lãnh tụ dành cho cụ một căn phòng ở sát sân nhà ngoài để
Nguyễn Ái Quốc đã cất tiếng khóc chào đời, được ăn nghỉ và cũng là để “bảo vệ cơ ngơi” cho họ! Có
nuôi lớn rồi bước đến với nhân loại là điều Võ điều là cụ không bao giờ để trống thời gian. Ban
Nguyên Giáp hằng ao ước nhưng chưa có dịp ngày, cụ kê đơn cho gia đình bệnh nhân đến từ
nào, dù đã vài lần anh từng ngồi trên xe lửa, nhiều làng quê, thậm chí từ những nơi rất xa, vì
băng qua các con cầu trên sông Cả, sông La. họ nghe tin về sự hiệu nghiệm của những thang
Số là kể từ lần đầu, hồi lên trung học, anh được thuốc do thầy kê đơn. Chủ hiệu thuốc rất mừng
học với Giáo sư Đặng Thai Mai. Thầy là con trai và thêm quý ông Cử bởi sự giỏi giang và thanh
của Phó bảng Đặng Nguyên Cẩn, người làng bạch. Khi đêm về yên tĩnh, cụ ngồi viết sách. Hai
Lương Điền, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An. tác phẩm nổi tiếng Đạm Trai văn tập và Nhân
Cụ thân sinh ra thầy đã từng hoạt động Văn đạo quyền hành được cụ viết tự nơi này. Thầy Mai
thân, bị thực dân Pháp bắt đày ra Côn Đảo. Cụ đã có trình độ cao nên tiếp thu được từ cụ nhiều hơn,
từng sống những ngày “Đặng, Huỳnh, Ngô ba bốn về sau thầy trở thành con rể của cụ. Với Võ
bác hàn huyên, khi nhấp rượu, lúc ngâm thơ, Nguyên Giáp, đương nhiên, sức tiếp thu không
trước cửa ngục lầm than mà khẳng khái” (Phan bằng thầy học của mình nhưng đấy là những ngày
Bội Châu). Thầy Mai từng theo Nho học, khi đã tháng rất bổ ích cho anh. Mỗi lời giảng của cụ Cử
đủ trình độ để thi Hương thì người Pháp buộc có chất lý luận (ta thường gọi là lôgích triết học)
Chính phủ Nam triều phải bãi bỏ các kỳ thi chữ rất cao và thấm đượm tính nhân đạo rất sâu. Cụ
Hán. Lớp nho sinh như thầy ở đất Nghệ có cả thường nói với các môn đệ rằng, người không có
Nguyễn Sĩ Sách, Tôn Quang Phiệt,... phải chuyển năng lực lý luận thì khi gặp cảnh nguy nan trong
sang Tân học. Sau đó, tuy giỏi tiếng Pháp, tốt quan hệ xã hội, họ sẽ khó mà phân biệt rõ đúng,
nghiệp Cao đẳng sư phạm, dạy ở trường Quốc học sai để định ra được cách xử lý việc đời cho thích
nhưng thầy vẫn trau dồi chữ Hán. Thấy anh Giáp hợp. Đó cũng là điều mà sau này anh Giáp thường
là người ham học, vào một dịp nghỉ hè, thầy đã rủ nhắc lại với em trai mình là Võ Thuần Nho, cả
anh ra Vinh. Và cả hai người đã cùng đến học với khi ông Nho đã là Thứ trưởng Bộ Giáo dục.
vị cử nhân Hồ Phi Huyền ở phố Khách. *
Cụ Cử Hồ đổi công cho một số chủ hiệu thuốc * *
Bắc bằng cách cụ kê đơn, chỉ cho bệnh nhân mua Còn về Nguyễn Ái Quốc, người con được sinh ra
thuốc ngay ở hiệu này; còn chủ hiệu thuốc thì họ trên bờ sông Lam, khi vừa xuất hiện trên các báo
22 23