Page 182 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Khi lªn bèn tuæi, NguyÔn ThÞ Thanh ®· cã em cña cha luËn bµn thÕ sù, bµ ®· sím gi¸c ngé ý
trai lµ NguyÔn Sinh Khiªm, vµ hai n¨m sau l¹i cã thøc d©n téc. Nh÷ng dÞp «ng Phan Béi Ch©u tíi
em NguyÔn Sinh Cung. Do «ng bµ ®· cao tuæi, cha th¨m gia ®×nh, bµ rÊt ®Ó ý l¾ng nghe giäng nãi Êm
bËn häc hµnh, thi cö, mÑ ph¶i c¸ng ®¸ng nhiÒu ¸p, hÊp dÉn cña «ng. Bµ v« cïng c¶m phôc trÝ tuÖ,
c«ng viÖc nªn tõ s¸u, b¶y tuæi, NguyÔn ThÞ Thanh tµi n¨ng vµ ý chÝ bÊt khuÊt, kiªn c−êng, thÒ kh«ng
®· biÕt gióp mÑ nhiÒu viÖc néi trî trong nhµ. §Õn ®éi trêi chung víi giÆc Ph¸p cña «ng. §Æc biÖt, bµ
tuæi 11, sau khi «ng ngo¹i qua ®êi vµ d× An ®· ®i rÊt ng−ìng mé Phan Béi Ch©u khi «ng cïng «ng
lÊy chång, cha mÑ cïng hai em trai “trÈy kinh” TrÇn V¨n L−¬ng lËp ra ®éi “SÜ tö CÇn v−¬ng”,
vµo HuÕ, NguyÔn ThÞ Thanh trë thµnh mét lao ®Þnh ®¸nh chiÕm thµnh NghÖ An vµo ngµy lÔ
®éng phô kh¸ quan träng, gióp ®−îc rÊt nhiÒu ChÝnh trung (14-7-1901). N¨m Êy, NguyÔn ThÞ
Thanh võa trßn 17 tuæi, ®· biÕt thÊm thÝa nhôc
viÖc cho bµ ngo¹i.
mÊt n−íc vµ muèn noi g−¬ng c¸c vÞ tiÒn bèi cïng
Tuy kh«ng ®−îc häc ë tr−êng nh− nam giíi (v×
c¸c bËc cha chó nh− V−¬ng Thóc MËu, NguyÔn
thêi Êy träng nam khinh n÷, kh«ng cho con g¸i
Sinh QuyÕn, Phan Béi Ch©u...
häc hµnh) nh−ng sèng trong m«i tr−êng Nho häc,
N¨m 1907, ®−îc sù d×u d¾t cña «ng cËu hä lµ
®−îc «ng bµ, cha mÑ bµy d¹y nªn NguyÔn ThÞ
Hoµng Xu©n Hµnh vµ «ng V−¬ng Thóc Quý,
Thanh hiÓu biÕt kh¸ nhiÒu ch÷ H¸n vµ giái vÒ y
NguyÔn ThÞ Thanh gia nhËp Duy T©n héi (do «ng
häc d©n téc.
Phan Béi Ch©u cïng C−êng §Ó vµ c¸c vÞ kh¸c
§Õn tuæi 17, mÑ vµ em ót qua ®êi, cha ®ç phã
thµnh lËp tõ n¨m 1904).
b¶ng, gia ®×nh chuyÓn vÒ quª néi lµ lµng Kim Liªn,
Bµ ®· c¶ gan dïng ngay ng«i nhµ cña gia ®×nh
NguyÔn ThÞ Thanh ph¶i lo liÖu, g¸nh v¸c tÊt c¶
m×nh lµm n¬i Èn n¸u cho hai «ng Êm Vâ vµ §éi
mäi c«ng viÖc ®ång ¸ng vµ néi trî trong nhµ, ch¨m
Quyªn, lµ thñ lÜnh nghÜa qu©n trong ph¸i b¹o
sãc cha vµ gióp ®ì hai em ¨n häc. N¨m 1906, khi ®éng cña Duy T©n héi. Bµ cßn bÝ mËt vËn ®éng
cha ra lµm quan vµ ®−a hai em vµo häc ë HuÕ, nh÷ng ng−êi tiÕn bé cã lßng yªu n−íc ñng hé
NguyÔn ThÞ Thanh ë nhµ mét m×nh, ch¨m chØ cµy l−¬ng thùc, thùc phÈm tiÕp tÕ cho nghÜa qu©n.
cÊy lµm ¨n víi bµ con lµng xãm. T¹i vïng quª Kim Liªn, Nam §µn x−a kia, con
Nh−ng, NguyÔn ThÞ Thanh kh«ng ph¶i lµ mét g¸i th−êng ®−îc g¶ chång sím, nhiÒu c« míi ®Õn
c« g¸i chØ biÕt c«ng viÖc ®ång ¸ng vµ néi trî gia tuæi 15, 16 ®· cã chång con. ThÕ mµ, NguyÔn ThÞ
®×nh. Sèng trªn m¶nh ®Êt giµu truyÒn thèng yªu Thanh, ngoµi 20 tuæi vÉn tá ra ch−a hÒ nghÜ ®Õn
n−íc, th−êng ®−îc nghe c¸c sÜ phu lµ b¹n v¨n ch−¬ng chuyÖn lËp gia ®×nh.

179 180