Page 183 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 183
Lµ mét c« g¸i tµi hoa, ®Ñp ng−êi, ®Ñp nÕt, nhiÒu Tæng ®èc ph¶n ®èi viÖc b¾t giam nho B¶y vµ xin
chµng nho sÜ ®· cã b»ng cÊp t×m ®Õn d¹m hái, ngåi tï thay cho cËu vÒ lo tang cha. Tr−íc th¸i ®é
nh−ng NguyÔn ThÞ Thanh ®Òu khÐo lùa lêi ®Ó tõ kh¼ng kh¸i cña bµ, Tæng ®èc cã phÇn nÓ phôc vµ
chèi. Khi cã ng−êi khuyªn bµ nªn nhËn lêi d¹m ®µnh ph¶i tha cho nho B¶y ra vÒ.
hái cña cËu Êm con mét quan lín ë huyÖn §øc Vµo kho¶ng th¸ng 10-1908, phong trµo §«ng
Thä, tØnh Hµ TÜnh, bµ ®· mØm c−êi ®¸p: “Êm chi Du ®· hoµn toµn tan r·, kÕt thóc mét giai ®o¹n
råi còng bÓ”. L¹i cã ng−êi ®· nh¾c khÐo qua c©u quan träng cña Duy T©n héi. Nh÷ng n¨m sau ®ã,
h¸t ph−êng v¶i: phong trµo yªu n−íc bÞ khñng bè g¾t gao. ¤ng
Ng− H¶i §Æng Th¸i Th©n, mét yÕu nh©n cña Duy
Tr¸ch ng−êi kh«ng liÖu kh«ng lo
T©n héi ë trong n−íc bÞ giÆc bao v©y vµ s¸t h¹i.
Ng−êi ta bµ cö, chÞ nho ®· nhiÒu.
C¸c «ng §éi Quyªn, Êm Vâ bÞ truy lïng r¸o riÕt.
MÆc! Bµ vÉn kh«ng ®Ó t©m ®Õn d− luËn x× xµo Bµ NguyÔn ThÞ Thanh bÞ b¾t giam vµo nhµ lao
trong lµng xãm, chØ ngµy ®ªm chó träng c«ng viÖc Vinh. Chóng tra kh¶o rÊt d· man nh−ng bµ vÉn
cña Duy T©n héi. Nh÷ng ho¹t ®éng cña bµ ®· lät c¾n r¨ng chÞu ®ùng, kh«ng hÒ khai b¸o bÝ mËt cña
vµo tÇm ng¾m cña bän chã s¨n, tay sai cña thùc Héi. Còng nhê bµ ®· nhanh ý thñ tiªu gÊp c¸c tµi
d©n Ph¸p. Tæng ®èc An TÜnh §oµn §×nh Nh©m ®· liÖu tr−íc lóc bÞ b¾t nªn chóng kh«ng cã chøng cí
mÊy lÇn gäi bµ lªn tØnh tra hái vµ giao cho bän g× thËt cô thÓ. Cuèi cïng, chóng ph¶i phãng thÝch,
tæng lý ®Þa ph−¬ng theo dâi s¸t sao. tr¶ tù do cho bµ.
Bµ Thanh kh«ng hÒ sî sÖt vµ cã nh÷ng hµnh Trong tËp hå s¬ cña Së MËt th¸m Trung Kú
®éng kh¶ng kh¸i kh¸c th−êng. Ng−êi ®−¬ng thêi mang ký hiÖu A 11607 cã ®o¹n ghi: “Trong mét
kÓ l¹i r»ng, cËu nho B¶y quª ë lµng Yªn Xu©n, b¶n th«ng b¸o ®Ò ngµy 8 th¸ng 3 n¨m 1911 do
huyÖn H−ng Nguyªn, NghÖ An ®Õn nhµ d¹m hái quan b¶o hé ë Bé L¹i th¶o vÒ viªn tri huyÖn
NguyÔn ThÞ Thanh. Kh«ng may, cËu bÞ hµo lý b¾t NguyÔn Sinh Huy ®· nãi nh− sau: Con g¸i «ng ta
trãi v× nghi ngê cËu lµ ®ång ®¶ng víi §éi Quyªn. ë NghÖ An, t¹i lµng Kim Liªn, huyÖn Nam §µn.
Chóng nép cËu cho Tæng ®èc An TÜnh vµ tèng Con nµy lµ b¹n th©n cña bän c−íp t¹i nhµ nã. Bän
giam vµo nhµ lao Vinh. Trong khi ®ã, cha ®Î cña nµy ®Õn nghØ ng¬i sau nh÷ng ho¹t ®éng cña
nho B¶y ®ang bÞ èm nÆng vµ ®ét ngét qua ®êi. BÊt chóng, nhÊt lµ tªn §éi Quyªn vµ Êm Vâ... Liªn lµ
b×nh tr−íc hµnh ®éng tr¾ng trîn cña nhµ cÇm con g¸i NguyÔn Sinh Huy; tªn Liªn ®−îc c¸c nhµ
quyÒn, bµ Thanh ®· tøc tèc ®i th¼ng lªn dinh nho gäi lµ B¹ch Liªn c«. C¸c quan l¹i NghÖ An
181 182
