Page 197 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 197
®Æt tªn cho con nh÷ng c¸i tªn ®Ñp, hµm chøa ý tiÓu häc, th¸ng 1-1908, «ng vµo häc Tr−êng Quèc
nghÜa tÝch cùc vµ gëi g¾m vµo ®ã lßng −íc väng häc HuÕ.
khao kh¸t lµ c¸c con sÏ thµnh ®¹t, nªn ng−êi. VÒ T¹i HuÕ, trong thêi ®iÓm ®ã, phong trµo Duy
chuyÖn ®Æt tªn míi nµy, «ng Sinh Khiªm (tøc TÊt T©n lªn cao, Sinh Khiªm cïng em TÊt Thµnh ®·
§¹t) cã lÇn t©m sù víi ng−êi th©n quen r»ng, «ng h¨ng h¸i tham gia nh÷ng ho¹t ®éng cæ xóy cho ®êi
Phã b¶ng lµ nhµ nho, lu«n mong mái c¸c con ph¶i sèng míi nh− sung vµo ®éi qu©n ®i yªu cÇu c¾t tãc
lu«n g×n gi÷ gia gi¸o; con g¸i ph¶i thanh b¹ch, bói tã cho ng−êi lín. §Æc biÖt, trong phong trµo
trong tr¾ng, con trai ph¶i cung kÝnh, khiªm chèng thuÕ ë Trung Kú, hai anh em Sinh Khiªm,
nh−êng, v× vËy mµ ®· ®Æt tªn cho ba chÞ em lµ Sinh Cung n»m trong sè thanh niªn tÝch cùc tham
Thanh, Khiªm, Cung. Nh−ng, kh«ng ngê khi vµo gia, lµm th«ng ng«n gióp ®ång bµo ®−a yªu s¸ch
Kinh ®« míi hay c¸i tªn Khiªm “ph¹m hóy”, v× ®ßi gi¶m s−u thuÕ.
trïng víi c¸i tªn Khiªm l¨ng (l¨ng vua Tù §øc). ChÝnh v× vËy mµ sau ®ã, triÒu ®×nh HuÕ ®·
§i häc ®i thi, hÔ viÕt mét ch÷ Khiªm lµ ph¹m hóy, khiÓn tr¸ch quan Thõa biÖn NguyÔn Sinh Huy vÒ
bÞ ®¸nh háng ngay. V× vËy mµ «ng ®· ®−îc cha ®Æt h¹nh kiÓm cña hai con trai, ®· nãi nh÷ng lêi bµi
l¹i c¸i tªn TÊt §¹t. Nh−ng trong sinh ho¹t h»ng b¸c “n−íc mÑ ®¹i Ph¸p”.
ngµy, hÇu nh− ai còng vÉn gäi «ng lµ “cËu Kh¬m” Thêi ®iÓm cha ®i nhËm chøc Tri huyÖn B×nh
(thæ ©m ®Þa ph−¬ng Nam §µn) lóc trÎ vµ “C¶ Khª, tØnh B×nh §Þnh vµ em trai Sinh Cung ®· rêi
Khiªm” khi «ng ®· ®øng tuæi. HuÕ ®i vÒ ph−¬ng Nam, Sinh Khiªm trë l¹i quª néi
N¨m 1903, Sinh Khiªm cïng em theo cha lªn häc Kim Liªn, Nam §µn, NghÖ An sèng cïng chÞ g¸i
ë x· Vâ LiÖt, huyÖn Thanh Ch−¬ng. §Çu n¨m 1904, NguyÔn ThÞ Thanh vµ ®· cïng chÞ h¨ng h¸i tham
«ng trë vÒ lµng Kim Liªn cïng chÞ g¸i NguyÔn ThÞ gia ho¹t ®éng theo t«n chØ, môc ®Ých cña Duy T©n
Thanh ch¨m sãc bµ ngo¹i ®ang bÞ èm nÆng. Sau héi do Phan Béi Ch©u vµ C−êng §Ó chñ tr×.
ngµy bµ ngo¹i qua ®êi, Sinh Khiªm ®−îc cha göi Ngoµi viÖc hÖ träng ®ã, NguyÔn Sinh Khiªm cßn
®Õn häc víi thÇy gi¸o TrÇn Th©n ë lµng Ngäc chó träng ®Æc biÖt viÖc më mang d©n trÝ. Khi ®−îc
§×nh, x· Chung Cù, huyÖn Nam §µn. «ng Lª S¸ch bµn viÖc më líp d¹y quèc ng÷ cho con
N¨m 1906, khi cha vµo HuÕ nhËm chøc Thõa em trong lµng x·, «ng rÊt t¸n thµnh vµ h¨ng h¸i
biÖn Bé LÔ, Sinh Khiªm cïng em ®−îc cha cho ®i nhËn viÖc d¹y häc ngay. §©y lµ líp truyÒn b¸ quèc
cïng, vµ c¶ hai anh em ®Òu ®−îc vµo häc Tr−êng ng÷ ®Çu tiªn trªn mét vïng réng lín bao gåm c¸c
TiÓu häc Ph¸p - ViÖt §«ng Ba. Sau khi tèt nghiÖp lµng Kim Liªn, Hoµng Trï, Bè ¢n, Bè §øc.
195 196