Page 236 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Nói Chung quª h−¬ng B¸c Hå ë x· Kim Liªn, n« lÖ, thÇy kh«ng ®i thi héi, ë nhµ d¹y häc vµ
huyÖn Nam §µn, tØnh NghÖ An ®· ®−îc Nhµ n−íc nu«i ý chÝ chèng Ph¸p, tr¶ thï nhµ, nî n−íc.
c«ng nhËn lµ Di tÝch lÞch sö - v¨n hãa quèc gia. ThÇy ®· truyÒn thô cho häc trß tinh thÇn yªu
n−íc vµ c¸ch øng xö nh− thÇy ®· béc b¹ch trong
Nhµ thÇy Cö V−¬ng
mÊy c©u th¬ sau:
Cö nh©n V−¬ng Thóc Quý lµ thÇy gi¸o khai
¸i quèc m¹c väng cæ
t©m cña ng−êi häc trß th«ng minh NguyÔn TÊt
Èm hµ ®−¬ng t− nguyªn
Thµnh. Trß Thµnh ®· kh¾c s©u vµo t©m trÝ m×nh
Thùc qu¶ ®−¬ng t− thô
h×nh ¶nh ng−êi thÇy gi¸o kÝnh yªu, cho ®Õn nöa
Cùu sØ dÜ nan vong.
thÕ kû sau vÉn lu«n hái th¨m gia quyÕn cña thÇy.
DÞch:
Nhµ thÇy chØ c¸ch nhµ «ng Phã b¶ng NguyÔn
Sinh S¾c kho¶ng 200m vÒ phÝa t©y. (Yªu n−íc kh«ng quªn tæ

ThÇy Cö V−¬ng chÝnh lµ con trai cña tó tµi Uèng n−íc ph¶i nhí nguån
V−¬ng Thóc MËu, thñ lÜnh ®éi Chung nghÜa binh ¡n qu¶ nhí ng−êi trång c©y
1
trong phong trµo CÇn V−¬ng chèng Ph¸p. V−¬ng Nçi nhôc x−a ch¼ng quªn) .
Thóc Quý næi tiÕng th«ng minh, ®−îc ng−êi ®−¬ng
ThÇy ®· tõng cïng Phan Béi Ch©u vµ c¸c
thêi xÕp vµo hµng “tø hæ”, tøc lµ bèn ng−êi häc
®ång sù tham gia vô ®¸nh óp thµnh NghÖ An
giái, tµi hoa nhÊt vïng Nam §µn. Håi ®ã, ng−êi ta
ngµy 14-7-1901, nh−ng kh«ng thµnh v× bÞ lé, néi
®· ca tông: “Uyªn b¸c bÊt nh− San, tµi hoa bÊt
øng kh«ng hµnh ®éng ®−îc. ThÇy tham gia Duy
nh− Quý, c−êng ký bÊt nh− L−¬ng, th«ng minh bÊt
T©n héi do Phan Béi Ch©u khëi x−íng vµ ®· tÝch
nh− S¾c” (cã nghÜa lµ: kh«ng ai th«ng tuÖ, th©m
cùc vËn ®éng quyªn gãp tµi chÝnh cho Héi; ®ång
Nho b»ng Phan V¨n San, tøc Phan Béi Ch©u;
thêi, gióp «ng Phan tuyÓn chän thanh niªn xuÊt
kh«ng ai tµi hoa nh− V−¬ng Thóc Quý; kh«ng ai
d−¬ng sang NhËt häc tËp, ®Æng t×m ph−¬ng cøu
nhí giái b»ng TrÇn V¨n L−¬ng; vµ kh«ng ai th«ng
vong d©n téc...
minh h¬n NguyÔn Sinh S¾c).
____________
ThÇy V−¬ng ®· ®Ëu cö nh©n khoa thi h−¬ng
1. Xem Së V¨n hãa - Th«ng tin NghÖ An: NghÖ An di
T©n M·o (1891), song ch¸n ghÐt c¶nh quan tr−êng tÝch - danh th¾ng, S®d, tr.28.

233 234