Page 207 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Ngoµi tê Ng−êi cïng khæ ra, B¸c cßn
viÕt cho nhiÒu tê b¸o b»ng tiÕng Ph¸p
n÷a. VÝ dô, trªn b¸o Nh©n ®¹o, chóng ta
thÊy "VÊn ®Ò b¶n xø"; "Lêi than v·n cña
bµ Tr−ng Tr¾c"; "Con ng−êi biÕt mïi hun
khãi"; "Vi hµnh". Riªng bµi "Vi hµnh"
(Incognito) ®¨ng ngµy 19-2-1923, t¸c gi¶
nãi ®©y lµ trÝch nh÷ng bøc th− gëi c« em
hä do t¸c gi¶ tù dÞch b»ng tiÕng Nam
(tiÕng ViÖt), nh−ng chóng ta cã c¬ së ®Ó
®o¸n lµ truyÖn nµy ngay tõ ®Çu ®· ®−îc
viÕt b»ng tiÕng Ph¸p.
VÒ s¸ch cña B¸c, chóng ta chó ý ®Õn
quyÓn: B¶n ¸n chÕ ®é thùc d©n Ph¸p. §©y
lµ t¸c phÈm kÕt hîp chñ nghÜa yªu n−íc
víi chñ nghÜa x· héi, nã nªu ra nh÷ng viÖc
thËt, ng−êi thËt, dïng thuËt "GËy «ng ®Ëp
l−ng «ng" (trÝch lêi ng−êi Ph¸p viÕt ®Ó lµm
tang chøng). S¸ch ®−îc viÕt b»ng h×nh
thøc tiÓu phÈm, lµm thiªn phãng sù ®iÒu
tra më ®Çu cho mét nÒn v¨n häc míi ë

206