Page 58 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

trách Pháp ở Việt Nam rút quân khỏi những vị trí Những ngày này, Bác làm việc nhiều hơn, có đêm
chiếm đóng trái phép ở Hải Phòng, Lạng Sơn. hầu như không ngủ. Hai tuần nay, các đồng chí:
Ngày 7 tháng 12, Người tiếp ông Moffat, Giám đốc Trường Chinh, Lê Đức Thọ, Võ Nguyên Giáp
Cục châu Á tại Bắc Bộ phủ. Ngày 10 tháng 12, thường đến họp bàn với Bác. Thấy Bác ngày một

Người thông qua và ký bản thông báo quy định gầy yếu, các anh nhắc chúng tôi phải chú ý bồi
nghi thức đối với Quốc kỳ và Quốc ca. Ngày 13 dưỡng thêm cho Bác. Nhưng Bác lại động viên
tháng 12, Người gửi công hàm cho Chính phủ Pháp mọi người cố gắng ăn cho khỏe để còn kháng chiến
và Đô đốc D’Argenlieu phản đối quân đội lê dương trường kỳ. Bây giờ nhớ lại, tôi mới hiểu rằng
Pháp đổ bộ vào cảng Đà Nẵng. Ngày 15 tháng 12, trong những câu nói vui với mọi người cũng chính
Người gửi thông điệp cho Thủ tướng Chính phủ là những lúc Bác đang suy nghĩ về thời cuộc, về
Pháp nhắc lại lập trường căn bản của Việt Nam và tương lai của nhân dân Việt Nam.
đề ra một số điều kiện để giải quyết quan hệ Việt - Sáng sớm ngày 18 tháng 12, Bác bảo tôi ra
Pháp. Hàng ngày, Người còn theo dõi và chỉ đạo Bắc Bộ phủ hỏi anh Hoàng Minh Giám về việc
cuộc kháng chiến ở Nam Bộ. giao thiệp với Sainteny. Dọc đường đi, tôi thấy
Ngày 17 tháng 12 năm 1946, trên bầu trời nhân dân đi sơ tán rất đông. Những phố tây đều
Thủ đô máy bay Pháp thám thính lượn lờ, dưới có lính tây mũ đỏ canh gác. Chúng còn mang xe
mặt đất chúng phá các ụ chiến đấu của anh em tự bọc thép đến, đặt cả súng máy giữa đường. Đầu

vệ phố và bắn vào đồng bào ta. Ngày hôm sau, phố Hàng Đào, trên mỗi bức tường dán một tờ báo
chúng bao vây trụ sở công an Hàng Đậu, chiếm rất to, kêu gọi nhân dân sẵn sàng. Phía trước các
đóng Nha Tài chính (trụ sở Bộ Ngoại giao hiện nhà đều có các khẩu hiệu "Thề chết không làm nô
nay). Đêm hôm ấy, nha kiểm Pháp lại trắng trợn lệ". Quá trưa về tới nhà, thấy Bác đang họp trên
báo tin cho ta: "Trong ngày 18 tháng 12, công an gác, tôi báo cáo nội dung anh Hoàng Minh Giám
Việt Nam không làm tròn nhiệm vụ giữ gìn an nói về tình hình Sainteny đang tìm cách trì hoãn
ninh trật tự. Nếu tình hình này còn kéo dài thì việc nói chuyện với ta. Tôi cũng kể lại không khí
bắt đầu từ ngày 20 tháng 12 năm 1946, quân đội căng thẳng của Hà Nội.
Pháp sẽ đảm nhiệm việc trị an ở thành phố Hà Bác hỏi tôi:
Nội". Đó thực chất là một tối hậu thư. Những nét - Khẩu hiệu "Thề chết không làm nô lệ" có

đăm chiêu xuất hiện trên gương mặt gầy của Bác. nhiều không?

55 56