Page 755 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Phần thứ hai: T I NĂNG QUÂN SỰ XUẤT CHÚNG, CỐNG HIẾN ĐẶC BIỆT XUẤT SẮC...

còn là điều kiện cơ bản, đầu tiên và “là chìa khóa” để các nhà nước, chính
quyền trong lịch sử Việt Nam tìm ra sức mạnh toàn diện trong công cuộc

xây dựng và bảo vệ đất nước. Thắng lợi trong cuộc đụng đầu giữa dân tộc
Việt Nam với đội quân xâm lược Tần ở thế kỷ III Tr.CN đã khẳng định “khí
1
phách và bản lĩnh của cộng đồng Tây Âu, Lạc Việt” , đồng thời cho thấy
“người Việt đã biết phát động chiến tranh nhân dân, chiến tranh du kích để
chống ngoại xâm” .
2
Từ cội nguồn sức mạnh đánh thắng giặc ngoại xâm, tổ tiên người Việt
“đã sáng tạo ra loại hình chiến tranh cứu nước đặc sắc: chiến tranh nhân

3
dân” . Bằng những chính sách hợp lý, các nhà nước quân chủ đã động viên,
huy động “cả nước nhà góp sức” , đoàn kết toàn dân “tạo thành một cuộc
4
chiến tranh nhân dân, toàn dân là lính, cả nước đánh giặc” . Các cuộc kháng
5
chiến chống Đông Hán thời Trưng Vương (42-44), cuộc kháng chiến chống
Tống thời Tiền Lê (980-981), cuộc kháng chiến chống Tống thời Lý (1075-
1077), ba cuộc kháng chiến chống Mông - Nguyên của nhà nước Đại Việt
thời Trần vào các năm (1258, 1285 và 1288), cuộc kháng chiến chống Xiêm

(1784-1785) và cuộc kháng chiến chống Thanh thời Tây Sơn (1788-1789) đều
thể hiện rõ nét đặc điểm nổi bật, ý nghĩa to lớn và vai trò quyết định của
cuộc đấu tranh có tính chất toàn dân, thu hút, lôi cuốn được cả cộng đồng

dân tộc liên kết lại dưới sự lãnh đạo thống nhất của bộ chỉ huy, cùng nhau
chung vai góp sức quyết tâm bảo vệ nền độc lập, tự chủ của đất nước, dân
tộc. Thất bại trong các cuộc kháng chiến chống Nam Việt (181-179 Tr.CN),
cuộc kháng chiến chống Tùy (603), cuộc kháng chiến chống Đường (791),
cuộc kháng chiến chống Minh (1406-1407) và cuộc kháng chiến chống Pháp

(1858-1884) đã đưa dân tộc vào những trang sử đen tối. Nhưng chính những

_______________

1. Đào Duy Anh: “Bản lĩnh Việt Nam từ cổ đại đến suốt thời phong kiến”, Tạp chí Xưa và
Nay, số 390, tháng 10/2011, tr.35.
2. Văn Tân, Nguyễn Linh, Lê Văn Lan, Nguyễn Đổng Chi, Hoàng Hưng: Thời đại Hùng Vương,
Lịch sử - kinh tế - chính trị - văn hóa - xã hội, Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội, 1973, tr.256.
3. Nguyễn Anh Dũng: Về chủ nghĩa bành trướng Đại Hán trong lịch sử, Nxb. Thông tin lý
luận, Hà Nội, 1982, tr.164-165.
4. Đại Việt sử ký toàn thư, Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội, 1993, t.II, tr.79.
5. Viện Lịch sử quân sự Việt Nam: Làng xã trong kháng chiến chống ngoại xâm (Từ thế kỷ
X đến cuối thế kỷ XIX), Nxb. Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2006, tr.129.

753