Page 944 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 944
ĐẠI TƯỚNG, TỔNG TƯ LỆNH VÕ NGUYÊN GIÁP - MỘT T I NĂNG QUÂN SỰ XUẤT CHÚNG...
Chúng ta đã biết có khá nhiều danh nhân quân sự thế giới như Timur,
Alexander đại đế, Hannibal, George Washington, T.E. Lawrence, Thành Cát
Tư Hãn và một số danh nhân quân sự khác nữa, tuy không qua trường lớp
quân sự, nhưng họ đã đúc kết từ thực tiễn mà xây dựng thành tri thức mang
dấu ấn thiên tài. Võ Nguyên Giáp không qua trường quân sự nhưng ông đã
khai thác cái lợi thế là nhà sử học; sự am tường lịch sử đã cho ông điều kiện
để tổng hợp và chắt lọc những tinh hoa trí tuệ của cha ông, kết hợp với điều
kiện và yêu cầu của chiến tranh cách mạng trong thời kỳ cận đại và hiện đại
để hình thành tư duy quân sự Võ Nguyên Giáp.
Về mặt truyền thống quân sự dân tộc, những đúc kết của Võ Nguyên
Giáp về các cuộc chiến tranh vệ quốc và chiến tranh giải phóng trong lịch sử
nước nhà đã cho ông nhiều kiến thức. Nổi bật nhất và cơ bản nhất trong kho
tàng tri thức quân sự truyền thống tập trung vào hai vấn đề lớn là xây dựng
lực lượng vũ trang ba thứ quân (tư duy này hình thành từ thời Lý và đặc
biệt phát triển mạnh mẽ trong thời Trần và thời Lê với hai lực lượng thường
trực là Vệ quân ở Trung ương, Lộ quân ở các địa phương và một lực lượng
bán thường trực là Dân binh) . Đi đôi với bài học về xây dựng lực lượng, Võ
1
Nguyên Giáp đã đúc kết bài học về tư duy chiến lược mà trung tâm là quan
điểm xây dựng “thế trận hình chữ nhân”, được xác lập như một luận thuyết
quân sự Việt Nam trong “Binh gia diệu lý yếu lược” (Binh thư yếu lược) của
nhà lý luận và nhà chỉ huy quân sự Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn.
Kho tàng tri thức quân sự dân tộc chứa đựng rất nhiều nội dung, từ phép
dùng người, dựng trận và dụng binh, dưỡng binh đến các nghệ thuật tổ chức
trận chiến đều đã được các nhà chỉ huy quân sự Việt Nam đề cập đến trong
suốt cả nghìn năm chiến đấu chống ngoại xâm, bảo vệ nền độc lập dân tộc.
Trong tất cả kho tàng tri thức ấy, điều đọng lại trong Võ Nguyên Giáp chính
là việc xây dựng “nhân trận”. Thế trận này đảm bảo cho lực lượng quân sự
có ba lợi thế quan trọng là chỗ đứng chân, sức mạnh tổng hợp và đa dạng
hóa hình thái chiến tranh. Đây là điểm khác biệt trong xây dựng thế trận
giữa Võ Nguyên Giáp với các thiên tài quân sự khác mà Võ Nguyên Giáp
tiếp thu từ truyền thống quân sự tổ tiên và nâng cao thành luận thuyết
quân sự Võ Nguyên Giáp trong thời đại mới.
_______________
1. Xem Trương Hữu Quýnh: Đại cương lịch sử Việt Nam, Nxb. Giáo dục, Hà Nội, 2000,
tr. 183-186.
942
