Page 942 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

ĐẠI TƯỚNG, TỔNG TƯ LỆNH VÕ NGUYÊN GIÁP - MỘT T I NĂNG QUÂN SỰ XUẤT CHÚNG...

đức tính kiên định, can trường của người cách mạng nói chung và người cầm
quân nói riêng. Hồ Chí Minh khẳng định với Võ Nguyên Giáp tố chất đó

bằng hình ảnh cốt cách kiên định trong mọi hoàn cảnh, mọi thử thách, liên
tưởng qua một tỉ dụ giản đơn của khóm cúc: “Diệp bất ly thân, hoa vô lạc
địa”, không bỏ cuộc, không cam chịu thất bại. Cũng chính trên nền tảng tư

tưởng này mà Võ Nguyên Giáp đã rất tâm đắc và thường nhắc lại với đồng
chí, đồng đội câu thơ của Hồ Chí Minh: “Nhất sinh chính trực hựu kiên
cường” (Suốt đời ngay thẳng lại kiên cường). Cái tố chất “kiên cường” của vị
tướng lĩnh quân đội cách mạng mà Võ Nguyên Giáp tiếp thu ở Hồ Chí Minh

là tố chất kiên cường trong sự bền bỉ, dẻo dai mà Hồ Chí Minh lấy từ hình
ảnh như cây tre, cây trúc, nó khác hoàn toàn với sự kiên cường thiên về uy
vũ sắt thép ở những tướng lĩnh chỉ lấy vũ lực làm cứu cánh.

Ảnh hưởng lớn thứ tư của Hồ Chí Minh đối với quá trình hình thành bản
lĩnh vị tướng cách mạng là ở sự “tri túc”, chừng mực, sự tiết chế cá nhân.
Đây là tố chất liên quan đến khả năng xử lý tình huống của người cầm quân.
Trong lịch sử chiến tranh thế giới, nhiều đội quân hùng mạnh đã từng giành

được những thắng lợi vang dội, thậm chí có những thắng lợi có ý nghĩa quyết
định, đưa chiến tranh đến khả năng kết thúc, nhưng ở những thời điểm
quan trọng như vậy, nếu người cầm quân không có đủ sự tỉnh táo, thiếu sự

chừng mực trong xử lý tình huống, nghĩa là không “tri túc” thì vẫn có thể có
những quyết định dẫn đến hậu quả đảo ngược tình thế. Bài học đó đã được
Hồ Chí Minh truyền dạy cho Võ Nguyên Giáp trong những ngày đầu giao
cho ông phụ trách lĩnh vực quân sự. Trong một lần trao đổi về vấn đề này
với Võ Nguyên Giáp, Hồ Chí Minh đã đưa ra những định luận triết lý về

thất bại của Napoléon như sau: “Napoléon là một vị tướng có đại tài, đánh
đâu thắng đấy. Từ địa vị của một quân nhân thường, làm đến Tổng thống.
Từ Tổng thống nhảy lên làm Hoàng đế. Làm Hoàng đế cũng chưa đủ, còn

muốn làm chúa cả thế giới. Các nước hợp sức đánh lại. Kết quả ông
Napoléon bị thua... Nếu ông Napoléon mà biết dè dặt, không tham muốn
quá chừng, thì chắc nước Pháp lúc đó không đến nỗi vì chiến tranh mà chết
người, hại của. Mà ông Napoléon cũng giữ được địa vị Thiên tử trong một

nước giàu mạnh ở Âu châu. Nhưng ông Napoléon đã làm con giời lại muốn
làm cả giời, kết quả bị rơi xuống đất... Xưa nay đã nhiều người vì không “tri
túc” (chừng mực) mà thất bại. Vậy mà người sau vẫn không biết nhờ những

940