Page 172 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 172
Nằm bên bờ sông Ping - một nhánh của sông Chao
Phraya, giữa những ngọn núi cao nhất nước, Chiang
Mai có hệ thống sông, suối phong phú, thung lũng
màu mỡ thuận lợi cho phát triển nông nghiệp, giao
thương và phòng thủ. Vì vậy, năm 1296, vua Mengrai
chọn nơi đây làm kinh đô mới của vương quốc Lanna
thay thế cho kinh đô cũ Chiang Rai sau khi ông liên
minh với vương quốc Sukhothai và đánh chiếm thành
công vương quốc Môn Haripunchai (1292). Các nguồn
tư liệu khảo cổ học cho thấy, dưới thời vua Mengrai,
Chiang Mai đã có một hệ thống cung điện, đền đài,
thành quách và hào sâu bao bọc xung quanh. Các
công trình này tiếp tục được xây dựng và mở rộng
sau đó gắn với sự hưng thịnh của vương quốc Lanna
trong khoảng các thế kỷ XIV-XVI. Đỉnh cao của sự
phát triển đó là thời kỳ trị vì của vua Tilokarat (giữa
thế kỷ XVI), lãnh thổ của vương quốc Lanna mở rộng
về phía đông đến tận tỉnh Nan ngày nay, phía nam
đến Sukhothai và phía bắc đến Mianma ngày nay.
Giai đoạn hoàng kim này được đánh dấu bằng việc
xây dựng Chedi Luang cao chót vót, đây là công trình
kiến trúc cao nhất Chiang Mai tính đến thập niên
1950. Từ cuối thế kỷ XVI đến thế kỷ XVIII, vương
quốc Lanna bắt đầu suy yếu nên liên tục bị xâm lược
và chiếm đóng bởi người Miến Điện và vương quốc
Ayutthaya. Và cũng trong thời gian này, Chiang Mai
gần như bị bỏ hoang. Phải đến năm 1774, vua Taksin
của vương triều Thonburi (Bangkok) mới nhận thức
được vị trí quan trọng của Chiang Mai trong việc
ngăn cản sự tấn công của Miến Điện, nên đã đánh
đuổi quân Miến Điện ra khỏi Chiang Mai và đặt nó
170