Page 113 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 113
cßn sau nμy vμ cho ai kh¸c, kh«ng cÇn biÕt, kh«ng
cÇn tÝnh ®Õn.
Con ng−êi m¹nh tÝnh chÊt ¨n xæi, ë th× sÏ ®Î ra
nh÷ng s¶n phÈm "mú ¨n liÒn"; sÏ cã quan niÖm
"sèng ngμy nμo tÝnh ngμy Êy"; sÏ cã t×nh c¶m kiÓu
"tiÒn trao, ch¸o móc". ¡n xæi, ë th× rÊt gÇn víi ¡n, nãi vμ lμm
chuyÖn "®−îc ch¨ng hay chí", "®−îc chim qu¨ng n¸,
®−îc c¸ quªn n¬m", "uèng n−íc c¶ cÆn"… Ngay c¶
C¸ch nãi cña d©n gian th−êng giμu h×nh ¶nh,
mét nÒn kinh tÕ còng cã thÓ ph¸t triÓn "qu¸ nãng",
ng¾n gän vμ Èn chøa nhiÒu tÇng líp ý nghÜa. VÝ dô
cã lîi tr−íc m¾t, nh−ng h¹i cho ®Õn mai sau, lμm
nh− c©u nμy: ¡n nh− rång cuèn, nãi nh− rång leo,
cho m«i tr−êng bÞ v¾t kiÖt, bÞ tμn ph¸. NÒn kinh tÕ
lμm nh− mÌo möa.
nh− thÕ còng cã dÊu vÕt cña sù ¨n xæi, ë th×.
Mét c©u nãi phiÕm chØ, nh−ng l¹i vÏ rÊt râ nÐt
Nhí thêi chèng Mü, däc ®−êng hμnh qu©n trªn
mét lo¹i ng−êi, mét tÝnh c¸ch vμ c©u ®ã còng ®·
rõng nói cã nh÷ng v−ên s¾n. Mçi ®¬n vÞ, mçi
hμm ý chª tr¸ch tÝnh c¸ch lo¹i ng−êi Êy.
ng−êi ®i qua, ®Òu cã thÓ ®μo cñ lªn ¨n; nh−ng ph¶i
VÒ nãi vμ lμm, chóng ta lu«n yªu mÕn vμ nÓ
nhí chän nh÷ng hom s¾n b¸nh tÎ, xíi ®Êt, c¾m
phôc nh÷ng ng−êi nãi ®−îc vμ lμm ®−îc. Ng−êi
hom s¾n xuèng, t×m n−íc t−íi. Nh÷ng c©y s¾n l¹i
lμm tèt, nh−ng kh«ng "nãi" ®−îc, còng bÞ ®¸nh gi¸
n¶y l¸, ®©m chåi, sinh cñ.
kh«ng thËt cao l¾m. Nh−ng d©n ta chóa ghÐt lo¹i
§Êy lμ mét c¸ch lμm ¨n vμ lμm l©u bÒn, cã
"måm miÖng ®ì ch©n tay" - tøc lμ nh÷ng anh l−êi,
tr−íc cã sau, kh¸c h¼n kiÓu ¨n xæi, ë th×.
l¹i muèn che ®Ëy sù l−êi biÕng ®ã; thø hai lμ lo¹i
Phong c¸ch tèt ®Ñp Êy, gièng nh− ngμy nay
nh÷ng n−íc trªn thÕ giíi theo ®uæi viÖc "ph¸t "mét tÊc ®Õn giêi", "tr¨m voi kh«ng ®−îc b¸t n−íc
triÓn bÒn v÷ng" nÒn kinh tÕ quèc gia. NghÜa lμ x¸o" - tøc lμ nh÷ng anh nãi kho¸c. D©n ta cßn c«
mét c¸i nh×n xa h¬n, réng h¬n cho mai sau. ®äng l¹i mét c©u thμnh ng÷: "N−íc x¸o voi". Êy lμ
¡n xæi, ë th× - ai còng biÕt lμ kh«ng hay, chØ nh÷ng høa hÑn vu v¬, nh÷ng b¸nh vÏ khæng
nh−ng l¹i dÔ lμm, dÔ kÕt qu¶. Bëi thÕ, cßn rÊt l©u lå, nh÷ng viÔn c¶nh kh«ng t−ëng.
n÷a, vÉn l¹i sÏ cã ng−êi nμo ®ã, ë ®©u ®ã, nh¾c nhë Trë l¹i c©u nãi cña chóng ta, nh©n d©n cßn
tíi mét c©u cã nghÜa gièng nh− KiÒu nh¾c nhë thªm vμo ®ã mét vÕ "¨n". ¡n - t−îng tr−ng cho sù
Kim Träng tù thuë nμo! h−ëng thô. Nh− thÕ cã thÓ nãi c©u ®ã ®· diÔn t¶
110 111