Page 119 - http://tvs.vsl.vn/trienlam
P. 119
ng−êi bÐ xÝu thÕ mµ s¸ch th¸nh hiÒn c« ®äc tr«i
ch¶y, tø th−, ngò kinh ®Òu am hiÓu ngän ngµnh,
râ rµng cã chÝ lín nh− bËc nam tö.
Mét h«m, DuÖ ch¹y ®Õn bªn cha, phông phÞu nãi:
- Cha ¬i, cha cho con ®Õn tr−êng häc víi c¸c
NGUYÔN THÞ DUÖ - C¶I TRANG b¹n. Häc mét m×nh ë nhµ m·i, ch¸n l¾m!
NAM NHI §Ó §I THI Cha «m DuÖ vµo lßng, xoa ®Çu:
- Con cø häc ë nhµ víi gia s− ®i. ë tr−êng ng−êi
ta kh«ng nhËn con g¸i ®©u.
ChÕ ®é khoa cö thêi phong kiÕn cña n−íc ta tån - ThËt v« lý! Nh−ng thÕ th× con sÏ...®ãng gi¶
t¹i gÇn 900 n¨m, vµ chÕ ®é nµy ®Æc biÖt kh¾t khe. lµm nam nhi ®Ó ®i häc cha ¹!
Thi cö lµ con ®−êng duy nhÊt ®Ó lËp c«ng danh, Ng−êi cha phÇn chiÒu con, phÇn tiÕc tµi con g¸i
nh−ng con ®−êng nµy chØ dµnh riªng cho c¸c bËc ®µnh ®ång ý. ThÕ lµ c« bÐ mÆc trang phôc nam
nam tö mµ th«i. ThÕ mµ vÉn cã mét tr−êng hîp nhi, ®æi tªn thµnh NguyÔn V¨n Du, sang lµng bªn
®Æc biÖt, mét ng−êi con g¸i tªn lµ Vò ThÞ DuÖ c¶i häc. B¹n bÌ vµ thÇy ®å ch¼ng ai ph¸t hiÖn ra.
trang thµnh nam nhi ®Ëu tiÕn sÜ, lµm quan ®Õn §−îc mét thêi gian, c« bÐ chuyÓn sang häc thÇy
chøc Hµn l©m viÖn d−íi thêi vua M¹c MËu Hîp. NguyÔn Nh©n An. ThÇy An ®ç tiÕn sÜ ®êi vua
NguyÔn ThÞ DuÖ, quª tæng KiÖt §Æc, huyÖn ChÝ Phóc Nguyªn, lµm quan ®Õn chøc T¶ ThÞ lang.
Linh, trÊn H¶i D−¬ng, cßn gäi lµ NguyÔn ThÞ Du V¨n tµi cña NguyÔn ThÞ DuÖ ®−îc c¸c b¹n
hay NguyÔn ThÞ Ngäc Toµn, hiÖu DiÖu HuyÒn, n÷ ®ång m«n kÝnh nÓ, tÊm t¾c khen hay. (TiÕc lµ
tiÕn sÜ ®Çu tiªn cña ViÖt Nam, sèng vµo cuèi thÕ ®Õn giê, cã thÓ do chiÕn tranh lo¹n l¹c, t¸c phÈm
kû XVI, ®Çu thÕ kû XVII. cña bµ cßn l−u l¹i rÊt Ýt). Cã thÓ kÓ ®Õn bµi Phó
Bµ sinh ra trong mét gia ®×nh trung n«ng, TriÖu V−¬ng, trong cã nh÷ng c©u th¬ rÊt hay,
kh«ng cã ai theo nghiÖp khoa cö. Míi h¬n m−êi ®Çy khÝ ph¸ch lÉm liÖt:
tuæi, c« bÐ DuÖ ®· næi tiÕng lµ ng−êi th«ng minh, - Tr«ng bµnh voi, Ng« còng l¾c ®Çu, sî uy LÖ
nhan s¾c h¬n ng−êi, cã rÊt nhiÒu nhµ quyÒn quý H¶i Bµ V−¬ng, nh÷ng muèn bon ch©n vÒ B¾c quèc
®Õn xin hái c−íi cho con nh−ng c« bÐ kh«ng chÞu. - Ngåi yªn ngùa, kh¸ch cßn hoµi cæ, t−ëng gÆp
Cha mÑ chiÒu ý DuÖ, còng mét phÇn bëi lÏ kh¸c, L¹c Hång n÷ t−íng, cµng thªm thÑn mÆt ®Êng
tuy lµ phËn g¸i nh−ng DuÖ th«ng tuÖ kh¸c ng−êi, nam nhi.
117 118