Page 84 - http://tvs.vsl.vn/trienlam

®i l¹i ch¬i th©n víi nhau. L−¬ng ThÕ Vinh tÝnh ®ç tr¹ng nguyªn, §×nh B¶o chØ ®ç th¸m hoa, kÐm
t×nh phãng kho¸ng, kh«ng c©u nÖ, thÝch ch¬i ®©y Vinh nh÷ng hai bËc.
ch¬i ®ã, cßn Qu¸ch §×nh B¶o th× cÇn mÉn, ch¨m N¨m 1463, L−¬ng ThÕ Vinh ®Ëu tr¹ng nguyªn
chØ, lao t©m khæ tø nhiÒu trong viÖc häc tËp. §Õn d−íi triÒu Lª Th¸nh T«ng. Lª Th¸nh T«ng vèn næi
n¨m cã khoa thi h−¬ng, hai ng−êi cïng ®ç mét tiÕng lµ vÞ vua hay ch÷, träng hiÒn tµi, thÊy L−¬ng
lÇn, ThÕ Vinh ®ç thñ khoa, §×nh B¶o ®ç thø hai. ThÕ Vinh kiÕn thøc uyªn b¸c nh− vËy th× rÊt yªu
Ba th¸ng tr−íc khi vµo kinh thi héi, ThÕ Vinh ®Õn mÕn, th−êng gi÷ ë bªn m×nh, giao cho «ng träng
th¨m §×nh B¶o. Míi ®Õn ®Çu lµng Phóc Khª, «ng tr¸ch so¹n th¶o v¨n th− trong quan hÖ bang giao
ghÐ vµo mét qu¸n n−íc nghØ ch©n. ThÕ Vinh nghe víi nhµ Minh. Nh÷ng v¨n th− ngo¹i giao nµy ®Òu
ng−êi ta kh¸o chuyÖn víi nhau vÒ viÖc §×nh B¶o ®−îc nhµ Minh khen ngîi hÕt lêi.
®ang häc ngµy häc ®ªm, quªn ngñ quªn ¨n, ch¾c L−¬ng ThÕ Vinh lµ mét tµi n¨ng lçi l¹c. ¤ng
ch¾n kú nµy chiÕm b¶ng vµng. Vinh c−êi nãi: "Kú kh«ng chØ chó t©m vµo v¨n th¬ vµ s¸ch vë th¸nh
thi ®Õn n¬i råi mµ h·y cßn cè søc häc, vËy mµ còng hiÒn mµ «ng cßn quan t©m ®Õn nhiÒu lÜnh vùc
gäi lµ biÕt häc −?. Vinh l¹i nãi thªm: "T«i còng khoa häc kh¸c nhau, ®Æc biÖt lµ to¸n häc. Sinh ra
®Þnh vµo th¨m b¸c Qu¸ch ch¬i ®©y. Nh−ng cã lÏ ë n«ng th«n nªn L−¬ng ThÕ Vinh rÊt gÇn gòi víi
chØ quÊy b¸c Êy mÊt thêi gian häc, ®µnh vÒ vËy". ng−êi n«ng d©n mét n¾ng, hai s−¬ng, ®æi b¸t må
Lóc §×nh B¶o ra ch¬i hµng n−íc, bµ chñ hµng h«i lÊy b¸t c¬m ¨n. ¤ng thÊu hiÓu nçi vÊt v¶ Êy vµ
kÓ chuyÖn l¹i, §×nh B¶o nãi: "Ng−êi Êy chØ cã thÓ thÊy r»ng, ®o ®¹c ruéng ®Êt sao cho chÝnh x¸c lµ
lµ L−¬ng ThÕ Vinh!" liÒn söa so¹n hµnh trang ®iÒu cã lîi cho nh©n d©n. ¤ng lÊy d©y rõng lµm
sang Nam §Þnh th¨m ThÕ Vinh. §Õn n¬i, ThÕ th−íc, ®o vÏ c¸c thöa ruéng råi l¹i cÆm côi ghi
Vinh kh«ng cã ë nhµ. §×nh B¶o cÆn kÏ hái m·i, chÐp tÝnh to¸n. ¤ng ®· t×m ra c¸c quy t¾c tÝnh
ng−êi nhµ ph¶i ®−a B¶o ra ngoµi c¸nh ®ång xa, to¸n vµ viÕt ra cuèn §¹i thµnh to¸n ph¸p, tr×nh
th× thÊy ThÕ Vinh ®ang th¶ diÒu giÊy n« ®ïa víi bµy c¸ch tÝnh diÖn tÝch cña c¸c h×nh ph¼ng, phÐp
trÎ con trong lµng. §×nh B¶o thÊt kinh nãi: "Th«i, cöu ch−¬ng, b×nh ph−¬ng, khai ph−¬ng, ph©n sè...
tµi häc ng−êi nµy ta kh«ng thÓ nµo theo kÞp!". Nãi Trong mçi ph−¬ng ph¸p tÝnh «ng ®Òu lµm mét bµi
xong, lñi thñi trë vÒ, kh«ng gÆp Vinh n÷a, mµ tõ th¬ N«m ®Ó tãm t¾t tõng c«ng thøc cho mäi ng−êi
®ã còng kh«ng dïi mµi s¸ch vë kh¾c khæ n÷a. §Õn dÔ nhí. D©n chóng yªu mÕn «ng, th−êng gäi «ng
lóc thi héi, §×nh B¶o ®ç héi nguyªn, ThÕ Vinh ®ç b»ng c¸i tªn n«m na lµ Tr¹ng L−êng (nghÜa lµ «ng
thø hai. Nh−ng vµo ®Õn thi ®×nh, th× ThÕ Vinh l¹i tr¹ng vÒ ®o ®¹c). B»ng sù s¸ng t¹o vµ tµi n¨ng cña

81 82