Page 80 - http://tvs.vsl.vn/trienlam
P. 80
cã lÏ ch−a bao giê sù nghiÖp gi¸o dôc, ®µo t¹o vë nãi chung vµ c¸c t¸c phÈm cña NguyÔn Tr·i nãi
nh©n tµi l¹i ®−îc ph¸t triÓn m¹nh vµ vai trß cña riªng, ®©y lµ mét ®ãng gãp lín cho nÒn v¨n hãa
ng−êi tri thøc ®−îc ®Ò cao nh− thêi kú nµy. n−íc nhµ.
Cã lÇn, trong mét khoa thi, cã ba ng−êi cïng ®ç Cã thÓ nãi r»ng, ®Êt n−íc ë nöa sau thÕ kû XV,
2
1
tiÕn sÜ mét khoa lµ ThÕ LÞch , ThÕ HiÓn , ThÕ d−íi sù l·nh ®¹o cña Lª Th¸nh T«ng ®· ph¸t triÓn
Vinh. T−¬ng truyÒn tr−íc h«m truyÒn loa, vua tíi ®Ønh cao. Trong chÕ ®é phong kiÕn kh«ng mét
n»m méng thÊy ba «ng PhËt thÕ t«n. H«m sau, ba thêi kú nµo l¹i ph¸t triÓn ®−îc thÞnh trÞ vµ æn
«ng t©n khoa vµo lÜnh mò ¸o, vua cho lµ t−¬ng ®Þnh nh− thêi ®¹i «ng trÞ v×. ¤ng cã quyÒn tù hµo
øng víi méng cña m×nh, mõng l¾m,bÌn ®Æt tiÖc rÊt chÝnh ®¸ng khi nãi r»ng:
thiÕt ®·i vµ ®äc mét c©u r»ng: Ch¸u nay Hång §øc nhê ¬n tr−íc
ThÕ LÞch, ThÕ HiÓn, ThÕ Vinh, tam ThÕ ®ång C¬ nghiÖp thµnh chu vËn n−íc dµi...
khoa vinh hiÓn lÞch. (UyÓn cöu ca, bµi 4)
(DÞch nghÜa: ThÕ LÞch, ThÕ HiÓn, ThÕ Vinh, ba
«ng ThÕ ®ç cïng mét khoa cïng vÎ vang, r¹ng rì.)
Phong trµo s¸ng t¸c v¨n häc còng s«i næi, rÇm
ré, nhÊt lµ ng«n ng÷ d©n téc rÊt ®−îc coi träng.
Héi v¨n häc cung ®×nh ®−îc gäi lµ Héi Tao ®µn ra
®êi - nhµ vua n¾m vai trß chñ so¸i. Hång §øc
quèc ©m thi tËp gåm 300 bµi th¬ cña «ng vµ c¸c tõ
thÇn ®Ó l¹i, lµ mét t¸c phÈm ph¶n ¸nh nhiÒu mÆt
sinh ho¹t cña x· héi rÊt cã gi¸ trÞ trong viÖc
nghiªn cøu c¸c lÜnh vùc ng«n ng÷, th¬ ca vµ v¨n
tù n−íc ta thêi bÊy giê.
N¨m 1464, «ng lµm mét viÖc cã ý nghÜa lín lµ
minh oan cho ng−êi anh hïng d©n téc NguyÔn
Tr·i, «ng cßn h¹ lÖnh cho ng−êi ®i s−u tÇm s¸ch
_______________
1, 2. Ch−a râ lai lÞch.
77 78
