Page 95 - http://tvs.vsl.vn/trienlam
P. 95

ch¸u ®i b¸n qu¹t, råi mua tre vÒ ®an qu¹t, thÕ lµ                                      Vò DuÖ vÉn kh«ng thÌm dËy, cø n»m mµ ®äc
                 ®i b¸n giã mua que.                                                                  lu«n:
                    Ng−êi kh¸ch chÞu Vò DuÖ th«ng minh, bÌn bá                                               Ba gian cÇu trèng khæ m×nh «ng
                 vÒ. H«m sau n÷a l¹i ®Õn ®ßi nî. DuÖ ®−a hßn ®Êt                                             RÐt qu¸ n»m co h¸ ph¶i cuång.
                 cã dÊu tay in, nãi:                                                                         C¸ lín nÐp v©y miÒn B¾c H¶i
                    - H«m tr−íc, «ng ®iÓm chØ vµo ®©y råi, cßn ®ßi                                           Rång thiªng uèn khóc chèn Nam D−¬ng
                                                                                                                                                     1
                 g× n÷a.                                                                                     Mét niÒm trung ¸i lo cho trän
                    Ng−êi  kh¸ch  ngÈn  ng−êi  ra,  ®µnh  th«i  kh«ng                                        Hai ch÷ c«ng danh nÝu ch¼ng bu«ng
                 ®ßi nî n÷a, cßn mãn nî th× ®Ó gióp Vò DuÖ mua                                               Cã khuÊt bao nhiªu thêi cã duçi
                 s¸ch vë häc.                                                                                Sang xu©n Êm ¸p h·y ra tuång.
                    Vò DuÖ cã trÝ nhí kú l¹. C¸c s¸ch chØ cÇn ®äc                                       Quan  Th¸i  phã  thÊy  bµi  th¬  cã  khÝ  ph¸ch,
                 qua  mét  lÇn  lµ  thuéc.  V×  nghÌo  khæ  qua,  nhµ
                 thñng  dét  tø  tung,  nªn  «ng  th−êng  hay  ra  ngåi                               th−ëng cho «ng rÊt hËu vµ tá ý kÝnh träng.
                               1
                 ngoµi cÇu lîp  ë ®Çu lµng ®Ó häc cho khái −ít. Mét                                     N¨m Canh TuÊt (1490), ®êi vua Lª Th¸nh T«ng,
                 h«m trêi rÐt, «ng n»m co ro trªn sµn cÇu, chît cã                                    Vò DuÖ dù thi, ®ç Tr¹ng nguyªn. Trong buæi tiÖc
                 quan  Th¸i  phã  ®i  qua,  «ng  vÉn  cø  n»m  ×  kh«ng                               vua ban ®Ó träng ®·i c¸c vÞ t©n khoa, thÊy Vò DuÖ
                 dËy.  Quan  thÐt  m¾ng  cho  thÕ  lµ  ng−êi  v«  lÔ  vµ                              ®èi ®¸p th«ng minh, l¹i hiÓu réng biÕt nhiÒu. Vua
                 ng«ng cuång, sai lÝnh ®Õn hái téi.                                                   vui mõng nãi víi cËn thÇn t¶ h÷u r»ng:
                    Vò DuÖ nãi víi ng−êi lÝnh:                                                          - NÕu quèc gia cã sù g×, ®· cã ng−êi nµy g¸nh v¸c.
                    Chó bÈm hé víi quan t«i kh«ng ph¶i cuång mµ                                         Ban ®Çu, Vò DuÖ ®−îc bæ lµm Tham chÝnh trÊn
                 lµ häc trß nghÌo, cã biÕt quan ®i qua, nh−ng rÐt                                     H¶i D−¬ng. §Õn ®êi vua Lª Chiªu T«ng, «ng ®−îc
                 qu¸, co qu¾p c¶ ch©n tay, kh«ng dËy ®−îc.                                            th¨ng chøc Th−îng th− bé L¹i kiªm §«ng c¸c ®¹i
                    Quan nãi:                                                                         häc sÜ, t−íc Tr×nh khª hÇu.
                    - §· khoe lµ häc trß th× ta ra cho mét bµi th¬,                                     Vò DuÖ tÝnh c−¬ng trùc, th¼ng th¾n, nªn vua
                 lÊy n»m co lµm ®Ò, lÊy cuång lµm vÇn, hÔ kh«ng                                       Lª  rÊt  tin  dïng,  c¸c  quan  trong  triÒu  ai  còng
                 lµm ®−îc, ta sÏ ®¸nh ®ßn.                                                            kÝnh nÓ.

                 _______________                                                                      _______________
                    1.  §©y  lµ  kiÓu  nhµ  th−îng  gia  h¹  kiÒu  (trªn  nhµ,                          1. Nam D−¬ng: Tªn ®Êt, n¬i Khæng Minh ®êi Tam
                 d−íi cÇu) thêi x−a kh¸ phæ biÕn ë lµng quª. N¬i ®ã võa                               Quèc ë Èn tr−íc  khi ra gióp L−u  BÞ.  T¸c gi¶ cã ý  nãi
                 lµ cÇu qua s«ng, võa lµ nhµ tró ch©n cho ng−êi qua l¹i.                              m×nh ®−¬ng ë Èn ®Ó chuÈn bÞ gióp n−íc gióp ®êi.

                                                                  93                                  94
   90   91   92   93   94   95   96   97   98   99   100