Page 96 - http://tvs.vsl.vn/trienlam

ch¸u ®i b¸n qu¹t, råi mua tre vÒ ®an qu¹t, thÕ lµ Vò DuÖ vÉn kh«ng thÌm dËy, cø n»m mµ ®äc
®i b¸n giã mua que. lu«n:
Ng−êi kh¸ch chÞu Vò DuÖ th«ng minh, bÌn bá Ba gian cÇu trèng khæ m×nh «ng
vÒ. H«m sau n÷a l¹i ®Õn ®ßi nî. DuÖ ®−a hßn ®Êt RÐt qu¸ n»m co h¸ ph¶i cuång.
cã dÊu tay in, nãi: C¸ lín nÐp v©y miÒn B¾c H¶i
- H«m tr−íc, «ng ®iÓm chØ vµo ®©y råi, cßn ®ßi Rång thiªng uèn khóc chèn Nam D−¬ng
1
g× n÷a. Mét niÒm trung ¸i lo cho trän
Ng−êi kh¸ch ngÈn ng−êi ra, ®µnh th«i kh«ng Hai ch÷ c«ng danh nÝu ch¼ng bu«ng
®ßi nî n÷a, cßn mãn nî th× ®Ó gióp Vò DuÖ mua Cã khuÊt bao nhiªu thêi cã duçi
s¸ch vë häc. Sang xu©n Êm ¸p h·y ra tuång.
Vò DuÖ cã trÝ nhí kú l¹. C¸c s¸ch chØ cÇn ®äc Quan Th¸i phã thÊy bµi th¬ cã khÝ ph¸ch,
qua mét lÇn lµ thuéc. V× nghÌo khæ qua, nhµ
thñng dét tø tung, nªn «ng th−êng hay ra ngåi th−ëng cho «ng rÊt hËu vµ tá ý kÝnh träng.
1
ngoµi cÇu lîp ë ®Çu lµng ®Ó häc cho khái −ít. Mét N¨m Canh TuÊt (1490), ®êi vua Lª Th¸nh T«ng,
h«m trêi rÐt, «ng n»m co ro trªn sµn cÇu, chît cã Vò DuÖ dù thi, ®ç Tr¹ng nguyªn. Trong buæi tiÖc
quan Th¸i phã ®i qua, «ng vÉn cø n»m × kh«ng vua ban ®Ó träng ®·i c¸c vÞ t©n khoa, thÊy Vò DuÖ
dËy. Quan thÐt m¾ng cho thÕ lµ ng−êi v« lÔ vµ ®èi ®¸p th«ng minh, l¹i hiÓu réng biÕt nhiÒu. Vua
ng«ng cuång, sai lÝnh ®Õn hái téi. vui mõng nãi víi cËn thÇn t¶ h÷u r»ng:
Vò DuÖ nãi víi ng−êi lÝnh: - NÕu quèc gia cã sù g×, ®· cã ng−êi nµy g¸nh v¸c.
Chó bÈm hé víi quan t«i kh«ng ph¶i cuång mµ Ban ®Çu, Vò DuÖ ®−îc bæ lµm Tham chÝnh trÊn
lµ häc trß nghÌo, cã biÕt quan ®i qua, nh−ng rÐt H¶i D−¬ng. §Õn ®êi vua Lª Chiªu T«ng, «ng ®−îc
qu¸, co qu¾p c¶ ch©n tay, kh«ng dËy ®−îc. th¨ng chøc Th−îng th− bé L¹i kiªm §«ng c¸c ®¹i
Quan nãi: häc sÜ, t−íc Tr×nh khª hÇu.
- §· khoe lµ häc trß th× ta ra cho mét bµi th¬, Vò DuÖ tÝnh c−¬ng trùc, th¼ng th¾n, nªn vua
lÊy n»m co lµm ®Ò, lÊy cuång lµm vÇn, hÔ kh«ng Lª rÊt tin dïng, c¸c quan trong triÒu ai còng
lµm ®−îc, ta sÏ ®¸nh ®ßn. kÝnh nÓ.

_______________ _______________
1. §©y lµ kiÓu nhµ th−îng gia h¹ kiÒu (trªn nhµ, 1. Nam D−¬ng: Tªn ®Êt, n¬i Khæng Minh ®êi Tam
d−íi cÇu) thêi x−a kh¸ phæ biÕn ë lµng quª. N¬i ®ã võa Quèc ë Èn tr−íc khi ra gióp L−u BÞ. T¸c gi¶ cã ý nãi
lµ cÇu qua s«ng, võa lµ nhµ tró ch©n cho ng−êi qua l¹i. m×nh ®−¬ng ë Èn ®Ó chuÈn bÞ gióp n−íc gióp ®êi.

93 94