Page 45 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

phñ t¹i phñ L©m Thao (tØnh Phó Thä ngµy nay)... Xóc ®éng tr−íc t×nh c¶m cao quý Êy cña thÇy,
NguyÔn Quang BÝch lµ «ng quan næi tiÕng thanh trß Hoµng Loan øng t¸c bµi th¬ sau:
liªm, nªn d©n trong vïng t«n «ng lµ "Ho¹t PhËt", §×nh nguyªn - Hoµng gi¸p NguyÔn Ng« c«ng
tøc vÞ PhËt sèng. Trung hiÕu l−ìng toµn phÈm tèi long
NguyÔn Quang BÝch lµ nhµ chÝ sÜ yªu n−íc næi Y cÈm, khan hoa vinh thö nhËt
tiÕng, «ng ®· cïng s¸t c¸nh víi nghÜa qu©n vµ T− th©n thuú lÖ v« c¶m trung!
nh©n d©n, dòng c¶m chèng l¹i thùc d©n Ph¸p h¬n DÞch nghÜa:
10 n¨m, cho ®Õn khi mÊt v× träng bÖnh (n¨m 1890). §ç ®Çu Hoµng gi¸p cô Ng− Phong
BËn lo toan viÖc n−íc, nh−ng trong gia ®×nh, §¹o nghÜa vÑn trßn hiÕu víi trung
«ng lu«n lµ ng−êi con hiÕu th¶o, mét lßng hiÕu MÆc gÊm, xem hoa vinh hiÓn thÕ
thuËn víi cha mÑ, kÝnh trªn nh−êng d−íi, ©n cÇn, Nhí c«ng cha mÑ lÖ ®«i dßng!
chu ®¸o víi anh em... *
Cã mét c©u chuyÖn rÊt c¶m ®éng vÒ «ng, do cô * *
Hoµng Kh¾c Nh−îng (Th¸i B×nh) kÓ l¹i, cã lÏ cßn Ngµy nay, tªn gäi cña danh nh©n NguyÔn
Ýt ng−êi biÕt. C©u chuyÖn nh− sau: Quang BÝch ®−îc ®Æt cho mét con phè thuéc quËn
N¨m 1869, NguyÔn Quang BÝch ®ç Hoµng gi¸p, Hoµn KiÕm, Hµ Néi. C¸c thµnh phè kh¸c nh− Hå
trong buæi yÕn tiÖc vua më ®Ó träng ®·i c¸c t©n khoa, ChÝ Minh, §µ N½ng, R¹ch Gi¸ (tØnh Kiªn Giang)
nÐt mÆt mäi ng−êi ®Òu r¹ng rì, h©n hoan. Riªng còng vinh dù lÊy tªn «ng ®Æt cho c¸c ®−êng phè ë
NguyÔn Quang BÝch, tuy ®−îc vua ban mò ¸o, ®−îc ®Þa ph−¬ng m×nh.
c−ìi ngùa xem hoa ë v−ên th−îng uyÓn, vinh dù
kh«ng ®Ó ®©u cho hÕt, thÕ mµ ®«i m¾t vÞ Hoµng gi¸p
lóc nµo còng ngÊn lÖ r−ng r−ng. Ng−êi häc trß ®i
theo «ng tªn lµ Hoµng Loan, thÊy l¹, míi hái:
- §ang cuéc vui hiÕm hoi thÕ nµy, sao thÇy l¹i
r¬i lÖ?
NguyÔn Quang BÝch ®¸p:
- Ta nhí song th©n ta ®· hÕt lßng lo cho ta ¨n
häc nªn ng−êi. Nay ta ®ç cao, cha mÑ l¹i khuÊt
nói råi, ta vui mét m×nh sao ®Æng!

43 44