Page 18 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Bữa đó, anh Thụ đã nói với tôi: “Tình hình này, sớm Một buổi chiều, vào đầu tháng 5-1940.
muộn thế nào bọn phát xít Nhật cũng sẽ chiếm đóng Đông Đến giờ đi dạy học, ra khỏi nhà một quãng, tôi ngoái
Dương. Như vậy, rất có thể quân Đồng minh cũng sẽ đổ bộ lại nhìn ngôi nhà nhỏ, biết còn lâu mới quay trở về đây,
vào. Cách mạng ta cần phải có lực lượng quân sự. Chúng khi đó chắc có nhiều sự thay đổi rồi.
ta phải chuẩn bị nhiều mặt để phát động chiến tranh du Hôm đó là thứ sáu. Tôi đã sắp xếp dạy dồn cả chương
kích thì mới kịp thời được”. trình thứ bảy vào thứ năm và thứ sáu, để có được một
Trước khi chia tay, anh Thụ căn dặn thêm: khoảng cách hai ngày, thứ bảy và chủ nhật, không phải
- Anh ra nước ngoài lần này có thể gặp đồng chí đến trường. Mấy hôm trước, tôi đã biên sẵn một lá thư cho
ông giám đốc nhà trường (khi đó là anh Hoàng Minh
Nguyễn Ái Quốc. Anh hỏi xem sự hoạt động của "Hội Liên
Giám), trong đó viết là về thăm nhà rồi bị mệt nên chưa ra
hiệp các dân tộc bị áp bức ở Á Đông" hiện nay như thế nào?
Hà Nội được. Thư này, gia đình tôi sẽ gửi từ Quảng Bình
Tôi biết lần này sẽ phải xa anh lâu, nhưng không ngờ
ra, sau khi tôi đã đi khỏi Hà Nội.
đó là lần cuối cùng gặp anh.
Từ ngày ra Hà Nội hoạt động, tôi đã làm nghề dạy học
Về đến nhà, tôi vẫn suy nghĩ đến việc chuẩn bị phát
tại Trường Thăng Long, một trường trung học tư thục.
động chiến tranh du kích mà anh Thụ đã nói. Từ lâu, tất
Mấy năm qua, làm nghề này, giữa tôi và học sinh đã có
cả chúng tôi đều biết, tại Trung Hoa, Đảng Cộng sản đã
nhiều gắn bó. Một số học sinh đã tìm đến với chủ nghĩa
phát động một phong trào chiến tranh du kích rất rộng lớn
cộng sản. Cũng có đôi người biết tôi sắp ra đi.
trong nhân dân nhằm đánh đổ chính quyền của bọn thống
Năm giờ chiều, tan học. Tôi lững thững đi về phía
trị. Chúng tôi đã đọc nhiều sách báo về Diên An, căn cứ
Hà Tây như một người dạo mát. Hoa phượng nở đỏ trên
địa của cách mạng Trung Hoa, về những hoạt động du
vòm cây. Tiếng ve sầu kêu ra rả. Tôi vừa đi vừa để ý nhìn
kích chống Nhật của Bát lộ quân, Tân tứ quân… Tôi nghĩ
trước, nhìn sau xem có mật thám theo dõi không. May
đến cuộc chiến đấu của nhân dân ta chống quân nhà Minh
sao, chiều hôm đó, không thấy bóng dáng bọn chúng. Từ
dưới thời Lê Lợi. Tôi nghĩ đến cuộc chiến đấu của nhân
ngày địch bắt đầu khủng bố, trước khi tôi gặp anh Hoàng
dân Tây Ban Nha chống lại sự xâm lăng của Napôlêông.
Văn Thụ, các anh cũng đã cho biết là tôi sẽ chuyển vào
Tôi chưa tưởng tượng được tình hình sẽ diễn ra như thế hoạt động bí mật. Trong nhiều lần trao đổi ở gia đình, chị
nào nếu phát động chiến tranh du kích trong hoàn cảnh Thái cũng rất muốn được đi hoạt động bí mật. Nhưng
nước ta. Một bữa, nhân qua thư viện, tôi mượn tập Bách chúng tôi khi đó mới có cháu nhỏ chưa đầy năm, chưa
khoa toàn thư tìm phần giải thích các loại vũ khí, tôi xem nhờ ai nuôi được. Chị Thái hẹn khi nào gửi được con, sẽ
kỹ những đoạn về súng trường và lựu đạn. đi sau.

15 16