Page 259 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 259
lên đường gấp sang Đông Dương, Lơcléc, một viên tướng Bọn Nhật đã thấy chẳng có lợi gì cho chúng, nếu chúng
có tên tuổi trong cuộc chiến đấu giải phóng nước Pháp, cản trở cách mạng.
được chỉ định làm tổng chỉ huy, Đácgiăngliơ, thủy sư đô Tại Huế, ngày 23 tháng 8, hàng vạn đồng bào nội,
đốc, một thầy tu phá giới, người thân cận của Đờ Gôn, ngoại thành tuần hành thị uy trên các đường phố, Ủy ban
được bổ nhiệm chức cao ủy. Những chiếc tàu chiến của khởi nghĩa đưa thư đòi Bảo Đại thoái vị. Các lực lượng vũ
Pháp còn lại sau cuộc Chiến tranh thế giới thứ hai, hướng trang khởi nghĩa chiếm các công sở và lùng bắt bọn Việt
mũi về Đông Dương. Từ đầu bên kia trái đất, những nòng gian. Trước áp lực to lớn của cách mạng, Bảo Đại tuyên bố
súng đã chĩa về phía cách mạng. sẵn sàng từ giã ngôi vua.
Sự xuất hiện của một phái đoàn gồm trên một chục võ Ngày 25-8, cuộc khởi nghĩa bùng ra trên phần lớn các
quan người Pháp ở Hà Nội, là một điều làm cho Bác và các tỉnh ở Nam Bộ. Hàng mấy chục vạn đồng bào Sài Gòn,
anh rất quan tâm. Tại sao bọn Pháp tới được đây trước cả Chợ Lớn xuống đường. Viên khâm sai của Bảo Đại vừa
khi quân Tưởng vào. Thái độ của Đồng minh, đặc biệt là phái vào mấy ngày trước đó, buộc phải từ chức. Trước sức
của Mỹ và Tưởng đối với Pháp trong vấn đề Đông Dương mạnh của quần chúng, mấy vạn quân Nhật phải ngoảnh
ra sao? Đó là điều chúng ta đang cần biết. mặt làm ngơ.
Chúng tôi nhân danh một phái đoàn của chính quyền Anh Trần Huy Liệu, anh Nguyễn Lương Bằng và anh
nhân dân gặp phái bộ Mỹ. Qua cuộc gặp này, chúng ta Cù Huy Cận được cử vào Huế. Ngày 30 tháng 8, cửa Ngọ
biết dứt khoát việc giải giáp quân đội Nhật ở phía bắc vĩ Môn tại Hoàng thành mở rộng đón phái đoàn của cách
tuyến 16 vẫn do quân Tưởng đảm nhiệm. Chúng ta lại mạng. Bảo Đại đọc chiếu thoái vị, trao lại ấn, kiếm để trở
nhận thấy nhóm người Mỹ và nhóm người Pháp ở Hà Nội thành người công dân của một nước tự do. Hàng vạn đồng
dường như không ưa nhau. Trong khi Pháp đang ráo riết bào hân hoan chứng kiến những giờ phút cuối cùng của
tìm cách quay lại Đông Dương thì viên sĩ quan người Mỹ triều Nguyễn.
Pátti với một động cơ nào đó còn chưa hiểu được lại bày tỏ Thế là dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông
cảm tình với cuộc chiến đấu chống Nhật của Việt Minh. Dương lúc bấy giờ có khoảng năm ngàn đảng viên, Mặt
Trước cao trào khởi nghĩa của toàn dân từ Bắc chí trận Việt Minh được toàn dân ủng hộ, đã giành thắng lợi
Nam, bọn Nhật thua trận hoang mang. Những trận vĩ đại trong cuộc Tổng khởi nghĩa suốt từ Bắc chí Nam.
đánh của ta ở Việt Bắc, ở các nơi làm cho chúng phải Cách mạng Tháng Tám đã thành công rực rỡ. Chỉ trong
suy nghĩ. Nếu chống lại cách mạng, số phận chúng sẽ ra khoảng mười ngày, chính quyền cách mạng đã được thành
sao sau khi chúng đã bị quân Đồng minh tước khí giới? lập trên cả nước. Chế độ thực dân kéo dài hơn tám mươi
257 258
