Page 32 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Một bữa, Bác bảo anh Đồng và tôi: báng súng. Hỏi ra mới biết đó là những người bị bắt đi
- Các đồng chí sẽ đi Diên An. Lên trên ấy, vào trường lính đánh Nhật.
Quân chính kháng Nhật học tập chính trị, cố gắng học Xe chạy ròng rã ba ngày đến Quế Dương.
thêm quân sự. Chúng tôi vào trú tại biện sự xứ của Bát lộ quân, đợi
Mấy lần gặp sau, trước khi chúng tôi đi, Bác vẫn dặn xe đi Diên An.
đi, dặn lại tôi: “Cố gắng học thêm quân sự”. Biện sự xứ ở mấy nhà thấp nhỏ vùng ngoại ô thành
Các đồng chí Trung Quốc tại Côn Minh tổ chức cho phố. Trước nhà có một khu vườn con, các đồng chí ở cơ
chúng tôi đi Quế Dương, từ đó sẽ đi xe tiếp lên Diên An. quan trồng đầy rau, đỗ tương và bí. Ở đây, lần đầu tôi
Sinh hoạt thư điếm giới thiệu chúng tôi với đồng chí lái được xem báo Giải phóng từ Diên An gửi về. Các đồng chí
chiếc xe hồng thập tự, có nhiệm vụ chuyên chở thuốc từ tại biện sự xứ kể cho nghe nhiều chuyện về Diên An.
Côn Minh về Quế Dương. Xe này là của bọn Quốc dân Trước kia, ở trong nước đã nhiều lần xem sách báo, nghe
Đảng, nhưng người lái xe là một đảng viên Đảng Cộng sản nói về Diên An, đất thánh của cách mạng Trung Quốc, giờ
lại được biết rõ tình hình chính trị, quân sự, kinh tế và
Trung Quốc.
mọi mặt sinh hoạt của khu căn cứ. Đã nghĩ tới tiết trời rét
Các anh Phạm Văn Đồng, Cao Hồng Lĩnh và tôi được
buốt của Diên An, những buổi nghe lên lớp ngoài trời,
bố trí ngồi trong khoang để đổ hàng. Trời nóng. Bụi đường
những buổi sinh hoạt rất mới mẻ với chúng tôi: ở động, ăn
bị hút qua miếng vải bạt che sau khoang xe, đọng thành
bánh mì…
lớp dày trên mặt, trên quần áo.
Cùng ở với chúng tôi, còn một số đồng chí Trung Quốc,
Xe nhà binh chạy trên đường này rất nhiều. Thỉnh
trai có, gái có, cũng chờ để đi Diên An. Tôi nhớ lại, khi ở
thoảng xe chúng tôi phải dừng lại vì máy bay Nhật đến.
Côn Minh, Bác đã kể với chúng tôi: Có lần bọn Quốc dân
Có lần máy bay Nhật ném bom gần chỗ trú ẩn. Khắp nơi
Đảng bắt những thanh niên định trốn lên Diên An, đem
nhan nhản những khẩu hiệu: “Chống Nhật đến cùng”,
về giam trong một bể nước tại một trại tập trung cho tới
“Ủng hộ Tưởng Ủy viên trưởng”… Nơi nào có thị trấn là
khi chết để khủng bố tinh thần những người khác; nhưng
thấy có trụ sở của Quốc dân Đảng, của Tam dân chủ nghĩa
thanh niên cả nước vẫn nô nức kéo về nơi đất thánh của
thanh niên Đoàn, và ảnh Tôn Trung Sơn, ảnh Tưởng Giới
cách mạng.
Thạch. Ngồi trên xe, thỉnh thoảng lại nhìn thấy những Chúng tôi ở lại Quế Dương đợi xe khá lâu. Không biết
thanh niên bị trói chung ở cánh tay bằng một sợi dây Bác đã qua lại Quế Dương nhiều lần chưa, nhưng tại cơ
thừng, đi thành đoàn dài dằng dặc, có lính Quốc dân Đảng quan, từ đồng chí phụ trách đến đồng chí cấp dưỡng, ai
áp tải. Bọn lính vừa đi vừa chửi mắng và đánh họ bằng cũng nhắc đến đồng chí Hồ Quang (một bí danh của Bác)

29 30