Page 696 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

trường nào sẽ là hướng tiến công chiến lược khi mà mùa khô qua
đi, mùa mưa tới. Tướng Nava đâu có biết rằng từ ngày 21/12, cái
chốt của Trung đoàn 36 ở Pom Lót, tuy chỉ là một nước cờ nhỏ, cụ
thể, nhưng tác dụng rất lớn: ta đã kịp thời “trói” địch trên cánh
đồng Mường Thanh. Cái chốt đó là một trong những nguyên nhân
khiến cho kế hoạch tháo chạy mang mật danh Xênôphôn (từ cánh
1
đồng Mường Thanh - Điện Biên Phủ - qua hướng Tây Trang về
Thượng Lào) chỉ còn là một kế hoạch trên giấy.
Khoảng từ hạ tuần tháng 12, tin tức từ chiến trường Lào (bí
danh Mặt trận D) do các ông Hoàng Sâm và Trần Quý Hai báo cáo
về cho biết, Trung đoàn 66 của Đại đoàn 304 và hai trung đoàn 18

và 101 của Đại đoàn 325 đã kịp thời phối hợp với hướng chính Tây
Bắc, đánh mạnh ở Trung và Hạ Lào, những hướng chiến lược được
đánh giá là sơ hở nhưng xung yếu, địch không thể bỏ.
Tại Trung Lào, trong những ngày 21 và 22/12, sau khi thắng

liên tiếp hai trận ở Khăm He và Banaphào, quân ta tiến nhanh về
hướng sông Mê Kông, giải phóng Thà Khẹt đồng thời tiêu diệt một
số vị trí địch trên đường số 9. Trước nguy cơ “Đông Dương bị cắt
làm đôi” như báo chí cánh hữu ở Pari la lối, Tướng Nava vội điều 4

tiểu đoàn cơ động ở đồng bằng Bắc Bộ và 1 tiểu đoàn chiếm đóng ở
Nam Bộ ra, cùng với lực lượng ở Trung Lào tổ chức ở Sênô một tập
đoàn cứ điểm 10 tiểu đoàn.
Lúc này, Tổng hành dinh chưa nhận được tin tức về hoạt động

của ta trên hướng Hạ Lào. Nhưng cơ quan tham mưu báo cáo tin
kỹ thuật cho biết bọn địch ở Hạ Lào điện cho Bộ Chỉ huy quân viễn
chinh ở Sài Gòn rằng họ phát hiện “những dấu hiệu không bình
______________

1. Xênôphôn (430 - 355 trước Công nguyên), một vị tướng nổi danh vì
nghệ thuật lui quân ở thành Aten thời cổ Hy Lạp. Kế hoạch Xênôphôn ra
đời vào lúc Đại đoàn 308 đang trên đường hành quân lên Tây Bắc, chốt
của Trung đoàn 36 ở Pom Lót chưa hình thành.

694