Page 836 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

lẽ của mình và trong suốt quá trình đàm phán, ông luôn tìm kiếm
sự hiểu biết lẫn nhau từ phía Pháp”.
Tiếc rằng hồi đó (như bức thư đề ngày 8/2/1966 của cựu
1
Tổng thống Đờ Gôn viết cho Chủ tịch Hồ Chí Minh) phía Pháp
đã cố tình không nhận thức được điều đó nên đã không tạo điều
kiện để có được sự hiểu biết lẫn nhau giữa hai phía Pháp - Việt.
J. Lacutuya viết tiếp: “Buổi tối ngày hội nghị kết thúc, ông Giáp
dành cho tôi một cuộc phỏng vấn dài. Sau đó ông khăng khăng
đòi đọc lại bản ghi chép của tôi, cố hiệu đính bài viết một cách

cẩn trọng của một người yêu tiếng Pháp là thứ tiếng mà ông biết
một cách hoàn hảo”.
Một chi tiết mà J. Lacutuya tiết lộ như một khám phá về thiện

chí thương lượng của ông Giáp. Mặc dù Hội nghị Đà Lạt đã thất
bại, vậy mà - như J. Lacutuya tiết lộ - khi hiệu đính bài viết của
mình, chính ông Giáp là người gợi ý cho tôi dùng cụm từ “sự bất
đồng ý kiến trong hữu nghị” (Le désaccord cordial) để mô tả Hội
nghị Đà Lạt. Năng lực chính khách cũng như chính kiến không

khoan nhượng của ông thấm nhuần trong từng câu. Giải thích vì
sao hồi đó người ta gọi Võ Nguyên Giáp là “ngọn núi lửa phủ
tuyết”, J. Lacutuya viết: “Đó là hình tượng thể hiện sự pha trộn

giữa nhiệt tâm cháy rực với những phán quyết lạnh lùng tạo
nên sức mạnh của con người này. Với Giáp, chúng ta cần mô tả
thiên tài và niềm say mê của ông. Trong bộ quân phục là một
con người nhỏ bé với cái đầu của một con sư tử và vầng trán của

______________
1. 12 năm sau thất bại của quân viễn chinh Pháp ở Điện Biên Phủ,
cựu Tổng thống Pháp Đờ Gôn gửi thư cho Chủ tịch Hồ Chí Minh nói rằng:
“Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, giá mà có sự hiểu biết tốt hơn giữa
người Pháp và người Việt Nam thì có thể tránh được những sự biến tai
hại đang giằng xé đất nước Ngài hôm nay”.

834