Page 172 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

MÆc dï ®−îc bµ Cö Can th−¬ng yªu quý mÕn, ch¶y n−íc m¾t khi ®−îc b¹n h÷u cho biÕt NguyÔn
nhËn NguyÔn Sinh S¾c lµm con nu«i, song, ®Ó ¸i Quèc tøc lµ NguyÔn TÊt Thµnh, con trai yªu quý
tr¸nh sù theo dâi cña mËt th¸m, «ng chØ ë nhµ cña «ng. Tõ ®ã, lßng «ng phÊn chÊn h¼n lªn, «ng ®i
«ng bµ Cö Can vµi h«m råi chuyÓn ®Õn ë chïa l¹i rÊt nhiÒu n¬i, gÆp gì nhiÒu b¹n bÌ t©m ®¾c.
Sïng Ph−íc. N¨m 1923, «ng trë ra Phan ThiÕt, kh«ng may,
Trong khi «ng NguyÔn Sinh S¾c ®ang Èn dËt ë «ng bÞ ®au ®ét ngét, ph¶i vµo n»m bÖnh viÖn. Bän
Phn«m Pªnh, ngµy 3-3-1915, NguyÔn TÊt Thµnh mËt th¸m Phan ThiÕt ®· ph¸t hiÖn tung tÝch cña
l¹i biªn th− cho cha víi tªn lµ P«n Thµnh, th«ng «ng vµ ®· ®¸nh bøc ®iÖn sè 22S ngµy 9-11-1923,
qua l·nh sù n−íc Anh t¹i Sµi Gßn, nhê Toµn b¸o c¸o víi Kh©m sø Trung Kú nh÷ng ®iÒu kh¶
quyÒn §«ng D−¬ng chuyÓn gióp. Trong th−, anh nghi vÒ NguyÔn Sinh Huy. NhËn ®−îc bøc ®iÖn
yªu cÇu cho biÕt ®Þa chØ cña «ng NguyÔn Sinh ®ã, lËp tøc, Ch¸nh MËt th¸m Trung Kú X«nhi
Huy. Nh−ng ®¸ng tiÕc lµ, do nhµ cÇm quyÒn (Sogny) ®· ®¸nh bøc ®iÖn sè 861 SG, ngµy 10-11-
kh«ng râ ®Þa chØ ®Ých x¸c cña «ng NguyÔn Sinh 1923, chØ thÞ cho Së MËt th¸m Phan ThiÕt: “... CÇn
Huy nªn mét lÇn n÷a, bøc th− cña con trai l¹i bè trÝ theo dâi chÆt chÏ. Tr−êng hîp y ®i Nam Kú,
kh«ng thÓ ®Õn tay ng−êi cha ®ang mßn mái chê yªu cÇu b¸o c¸o cho Së Liªm phãng Sµi Gßn vµ
mong tin tøc cña con! Tßa Kh©m sø Trung Kú biÕt...”.
Cuèi n¨m 1915, «ng rêi Phn«m Pªnh vÒ l¹i Sµi KÓ tõ khi biÕt «ng NguyÔn Sinh Huy lµ cha ®Î
Gßn tiÕp tôc lµm nghÒ thÇy thuèc... Lµ mét nhµ cña NguyÔn TÊt Thµnh tøc NguyÔn ¸i Quèc, bän
nho uyªn th©m, tuy sèng lang b¹t ®ã ®©y, nh−ng thùc d©n Ph¸p vµ tay sai theo dâi rÊt g¾t gao. Cho
®Õn lóc ®· cao tuæi, «ng vÉn ham häc tËp. ¤ng tù ®Õn nay, c¸c nhµ nghiªn cøu lÞch sö ®· s−u tÇm
häc quèc ng÷ vµ c¶ tiÕng Ph¸p - mét ®iÒu mµ ®−îc rÊt nhiÒu ®iÖn, c«ng v¨n mËt cña chÝnh
nhiÒu nhµ nho ®−¬ng thêi kh«ng thÝch. quyÒn thùc d©n phong kiÕn vÒ hµnh tung cña
§Çu n¨m 1917, «ng ®−îc «ng Lª Quang HiÓn NguyÔn Sinh Huy. Chóng theo dâi tõng ®−êng ®i,
mêi vÒ Cao L·nh, Sa §Ðc (§ång Th¸p), n¬i cã n−íc b−íc cña «ng.
phong trµo yªu n−íc kh¸ m¹nh mÏ vµ cã nhiÒu sÜ Vµi dÉn chøng:
phu tiÕn bé. Cuèi n¨m 1919, tõ Sa §Ðc, «ng vÒ Sµi Ngµy 30-11-1923, tªn ¸cnu (Arnoux), Ch¸nh MËt
Gßn, ®−îc b¹n h÷u ®äc cho nghe b¸o Nh©n ®¹o cña th¸m Nam Kú nhËn ®−îc b¸o c¸o cña mËt th¸m
Ph¸p, trong ®ã cã B¶n yªu s¸ch cña nh©n d©n An Sµi Gßn:
Nam, d−íi ký tªn lµ NguyÔn ¸i Quèc. ¤ng mõng “Ngµy 30-11-1923, NguyÔn Sanh Huy ®Õn tiÖm

169 170