Page 14 - 9786045751855

Hội Thánh truyền giáo cũng đã chiếm 1/5 ruộng đất 10. Quan lớn cai trị cứ việc dựa theo dân số và
trong vùng. Mặc dầu trong kinh Thánh không có thuế bạ của tỉnh mà quy định số tiền cần thiết cho
dạy, song thủ đoạn chiếm đoạt những đất đai này cuộc lễ, nhân số tiền đó lên gấp 3, gấp 4 hay gấp 5,
cũng thật rất giản đơn: đó là thủ đoạn cho vay nặng định ngày nộp, rồi đòi các kỳ hào hương lý đến và
lãi và hối lộ. Hội Thánh lợi dụng lúc mất mùa để cho nói với họ: “Quan lớn cần tiền, đây là số tiền quan
nông dân vay tiền và buộc họ phải cầm cố ruộng đất. lớn muốn có, đây là kỳ hạn quan lớn định cho các
Vì lợi suất tính theo lối cắt cổ, nên người An Nam
không thể trả nợ đúng hạn; thế là tất cả ruộng đất người để nộp cho quan lớn. Hãy liệu lấy đấy. Nếu
cầm cố bị rơi vào tay Hội truyền giáo. không thì...”. Để khỏi ngồi tù, các kỳ hào hương lý

“Tình cảnh nông dân An Nam”, cứ việc mà “liệu”. Số tiền bị nhân lên của cuộc lạc
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.1, tr.246. quyên ép buộc thì dùng để “tỏ lòng tôn kính các
bậc đại nhân”, còn số thành của bài tính nhân thì
8. Lụt lội, bão táp, nạn đói, nội chiến đều gây ra chui vào túi của quan lớn cai trị.
cảnh cùng khổ cho nông dân. “Những cái tốt đẹp của nền văn minh Pháp”,
Bọn quan liêu tham nhũng của chế độ quan Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.1, tr.292.
lại cũng chịu phần trách nhiệm gây ra cảnh đói
khổ ấy. 11. Trong lúc người bản xứ bị tù đày vì
“Tình cảnh nông dân Trung Quốc”, những duyên cớ vu vơ, thì bọn thực dân và bọn
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.1, tr.252. quan cai trị phạm tội giết người, hối lộ, mua bán
chức tước, ăn cắp, vẫn nhẹ bước thang mây. Tôi
9. Một tai họa khác nữa là chủ nghĩa quân phiệt. không nói đến ngài Đáclơ, Ủy viên Hội đồng
Tất cả bọn tướng tá lớn nhỏ, kiểu Napôlêông, đều làm quốc gia tư vấn Nam Kỳ, hay ngài Bôđoanh,
giàu cho bản thân họ, làm giàu cho bè đảng và cho Toàn quyền Đông Dương; chuyện của các vị ấy
bọn tay chân của họ, bằng mồ hôi nước mắt của nông đã qua ba năm nay rồi. Tôi muốn nói đến hai

dân là những người hằng năm phải đóng vào khoảng viên chức ở Angiêri hồi tháng 4 vừa rồi, đã bị tố
225.000.000 đôla. cáo công khai về tội dùng giấy tờ giả mạo, về tội
“Tình cảnh nông dân Trung Quốc”, thụt tiền công quỹ cùng các tội nặng khác,
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.1, tr.252. nhưng lại được tha bổng. Tôi cũng muốn nói đến

11 12