Page 26 - 9786045751855
P. 26
tu bổ tòa sứ, hoặc những khoản tương tự như thế cũng không quên làm giàu trên mồ hôi và máu
để bắt ngân sách nhà nước phải chịu. của họ.
Dù trước kia họ là những anh hàng cháo, hoặc “Bản án chế độ thực dân Pháp”,
giám thị trong các nhà trường, nhưng khi đã đặt Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.2, tr.91.
chân đến thuộc địa là các nhà khai hóa ấy của
chúng ta sống một đời sống đế vương. Một viên 29. Một tờ báo tiếng Việt dịch đăng đạo luật
quan cai trị dùng năm sáu lính khố xanh để chăn nói về việc trừng trị những hành động hối lộ trong
dê cho mình; một viên khác bắt lính có nghề điêu bầu cử, bài ấy đã bị cắt. Trong lúc đó thì quan
khắc chạm trổ cho mình những tượng phật xinh Thống đốc trắng trợn cho đòi những người đứng
xắn hoặc đóng cho mình những rương hòm rất đầu các tập đoàn cử tri đến văn phòng và truyền
đẹp bằng gỗ dạ hương. cho họ phải bỏ phiếu và cổ động bỏ phiếu cho danh
“Bản án chế độ thực dân Pháp”, sách được ngài có cảm tình nhất.
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.2, tr.79-80. “Bản án chế độ thực dân Pháp”,
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.2, tr.107.
28. Sau khi đã được cấp không ruộng đất, bọn
chủ đồn điền còn được cấp không hoặc gần như 30. Người ta còn thấy rõ sự thối nát của thực
không, cả nhân công nữa. Nhà nước cung cấp cho dân Pháp qua thú nhận của tờ L'Impartial, cơ
chúng một số tù khổ sai làm không công, hoặc quan ngôn luận của Pháp ở Đông Dương rằng viên
dùng uy quyền để mộ nhân công cho chúng với
một đồng lương chết đói. Nếu dân phu đến không Thống đốc Cônhắc đã phạm một loạt hành động
đủ số hoặc tỏ ra bất mãn, thì người ta dùng vũ lực; tham nhũng. Cả người “đảng viên xã hội” Varen
bọn chủ đồn điền tóm cổ hào lý, đánh đập, tra tấn cũng tham gia hăng hái vào việc tham nhũng vì
họ cho đến khi họ chịu ký giao kèo hẹn nộp đủ số chỉ một vài tháng sau khi tới Đông Dương, ông ta
nhân công mà chúng đòi hỏi. đã gửi về Pháp 74 hòm tặng phẩm có trọng lượng
Bên cạnh uy lực phần đời ấy, còn có những 4.910 kilô và kích cỡ là 30 mét khối.
đấng cứu thế phần hồn nữa. Các đấng này, trong ““Văn minh” Pháp ở Đông Dương”,
khi thuyết giáo “đức nghèo” cho người An Nam, Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.2, tr.255.
23 24