Page 65 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

63
THỰC HÀNH SINH RA HIỂU BIẾT...
lý luận hiểu biết, dựa vào thực hành, từ thấp tiến đến cao. Đến
Mác mới giải quyết được vấn đề ấy.
Chủ nghĩa Mác - Lênin nêu rõ hai đặc điểm của hai giai đoạn
trong quá trình hiểu biết. Đặc điểm trong giai đoạn thấp là cảm
giác. Đặc điểm trong giai đoạn cao là lý luận. Hai giai đoạn ấy
tuy khác nhau, nhưng không tách rời nhau. Nó thống nhất trên
nền tảng thực hành.
Cái gì ta mới cảm giác, ta vẫn chưa hiểu biết nó một cách
sâu sắc: Chỉ khi nào ta hiểu biết nó, ta mới cảm giác nó một
cách sâu sắc. Cảm giác chỉ giải quyết vấn đề hiện tượng. Lý luận
mới giải quyết vấn đề bản chất. Nếu không thực hành thì không
thể nào giải quyết được những vấn đề thiết thực ấy. Muốn hiểu

biết việc gì, phải thiết thực tiếp xúc với việc ấy. Trong xã hội
phong kiến, không thể nào hiểu biết được quy luật tư bản, vì hồi
đó chưa có tư bản. Lý luận Mác chỉ có thể sinh ra trong xã hội tư
bản. Mác lại không thể đoán trước một cách đầy đủ quy luật của
chủ nghĩa đế quốc, vì hồi đó chủ nghĩa tư bản chưa đến giai
đoạn đế quốc. Chỉ có Lênin và Xtalin mới vạch rõ được quy luật
của chủ nghĩa đế quốc. Chẳng những vì Lênin và Xtalin có thiên
tài, mà trước hết là vì hai ông đã thực hành việc lãnh đạo giai cấp
đấu tranh và thực nghiệm khoa học. Nếu không thực hành thì

dù tài giỏi mấy cũng không thành công được.
Muốn hiểu biết một việc gì, một vật gì, thì phải tham gia
vào cuộc đấu tranh và biến đổi của việc ấy, vật ấy. Có như thế
mới thấy được hiện tượng của nó, và tiến tới hiểu biết bản chất
của nó. Đó là con đường thực tế, ai muốn hiểu biết cũng phải
trải qua.
Có người chỉ nghe lỏm, chỉ biết đôi chút mà đã vênh váo, tự
cho mình là hiểu biết nhất trong thiên hạ. Thế là dại. Hiểu biết
là một vấn đề khoa học, không có gì đáng kiêu ngạo. Trái lại,
càng hiểu biết, thì càng phải khiêm tốn.