Page 915 - http://tvs.nlv.vn/trienlam

Phần thứ ba: SÁNG NGỜI TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC CÁCH MẠNG

vang các trận đánh mà còn là những giai điệu tuyệt vời, trang trọng, sâu
thẳm của âm nhạc cổ điển! Đại tướng Võ Nguyên Giáp đặc biệt quý mến

người nhạc sĩ tài ba này và các tác phẩm của ông. Đại tướng cũng hết sức
quý mến nhạc sĩ Văn Cao. Khi biết Văn Cao ốm nặng, Đại tướng đã viết thư
nhờ các bác sĩ giỏi điều trị cho nhạc sĩ. Năm 1995, Văn Cao không qua khỏi.

Đến viếng nhạc sĩ, Đại tướng ghi vào sổ tang: “Văn Cao đã ra đi! Chúng ta
vô cùng nhớ tiếc người nghệ sĩ tài ba xuất chúng. Những tác phẩm của anh,
đặc biệt là bài Quốc ca, những bài ca hùng tráng, những bản nhạc trữ tình
sẽ sống mãi với thời gian, với dân tộc, như một điểm sáng trong nền nghệ

1
thuật Việt Nam” .
Tài năng quân sự và vẻ đẹp nhân văn trong nhân cách Đại tướng Võ
Nguyên Giáp còn có nguồn cội sâu xa từ tình yêu quê hương và sự thấu hiểu

truyền thống lịch sử anh hùng và văn hiến của dân tộc ta.
Rời quê hương Quảng Bình đi làm cách mạng khi còn rất trẻ, nhưng khi
về thăm quê, Đại tướng vẫn nói giọng “đặc Quảng Bình”. Quê hương đối với
ông là một phần máu thịt, là “nghĩa nặng tình cao”, vì thế, mỗi lần về thăm

quê, ông nhớ từng mảnh ruộng, góc vườn, con đò, bến nước, nhớ rất rõ tính
cách từng người và hoàn cảnh từng gia đình bà con, hàng xóm. Ông căn dặn
lãnh đạo địa phương - quê hương ông - phải giữ cho được truyền thống cách

mạng và văn hóa truyền thống như đua thuyền, hò khoan Quảng Bình. Ông
say mê đến mức, khi đã sang tuổi 90, năm 2000, ông vẫn về quê để dự và cổ
vũ Lễ hội Đua thuyền trên sông Kiến Giang và nhắc nhở phải giữ gìn cho
môi trường, cảnh quan xanh - sạch - đẹp để bà con đứng hai bên sông cổ vũ
cho Lễ hội Đua thuyền truyền thống này. Thật cảm động khi biết, cuối năm

2004, khi Đại tướng đã sang tuổi 95, không đi được máy bay, ông cùng gia
đình đi tàu khách từ Hà Nội về thăm quê. Đây là chuyến thăm quê cuối
cùng của Đại tướng. Sinh ra, lớn lên từ quê hương Quảng Bình - vùng đất

địa linh nhân kiệt, tháng 10/2013, Đại tướng trở về an nghỉ nghìn thu tại nơi
quê hương Quảng Bình của mình.
Vốn là một thầy giáo dạy lịch sử, Đại tướng say mê tìm hiểu, từ đó thấu
hiểu sâu sắc lịch sử và truyền thống dân tộc, đặc biệt là văn hóa dân tộc. Sự

thấu hiểu đó đã ngấm vào máu thịt Đại tướng, trở thành một sức mạnh nội
_______________

1. Võ Nguyên Giáp - Tiểu sử, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2019, tr. 550.

913