Page 937 - http://tvs.nlv.vn/trienlam
P. 937
Phần thứ ba: SÁNG NGỜI TẤM GƯƠNG ĐẠO ĐỨC CÁCH MẠNG
lực để ông đến với cách mạng, đến với cuộc đấu tranh can trường vì nền độc
lập của dân tộc. Điều đó là chính xác.
Tuy nhiên, phải khẳng định rằng để trở thành một thiên tài quân sự,
Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã có thuận lợi đầu tiên và rất cơ bản là thừa
hưởng từ gia đình tố chất thông minh và một tài năng thiên bẩm. Những
câu chuyện được ghi lại về thời trẻ của ông đã cho thấy ông vốn là một cậu
bé hiếu động và nhạy cảm. Ấn tượng về ông trong những người cùng thời là
hình ảnh một người bạn thường làm chủ mọi cuộc chơi và luôn tìm cách giữ
sự hưng phấn cho cuộc chơi bằng những thay đổi để chống sự nhàm chán,
lặp lại. Điều đó hình thành trong ông như một tính cách và tính cách đó làm
nên khả năng đột phá vào khó khăn để tìm cái mới trong suốt cuộc đời binh
nghiệp của ông.
Ông sinh ra trong một gia đình nhà Nho nghèo ở An Xá, một làng quê
đồng chua, nước mặn của xã Lộc Thủy, huyện Lệ Thủy. Cái miền quê ấy vốn
tồn tại song song hai dị bản của một câu thành ngữ “Cái khó bó cái khôn” và
“Cái khó ló cái khôn”. Ông không thuộc dạng người để cho cái nghèo khó “bó”
cái khôn, mà trong nghèo khó, ông tìm mọi cách, dù là nhỏ nhất, dù là mơ hồ
nhất chỉ để đạt được mục đích thoát ra khỏi hoàn cảnh, dân gian xứ Lệ gọi
đó là “ló” cái khôn và ông đã làm được như vậy khi ông đang ở tuổi vị thành
niên. Hành trang mà ông bước vào đời gồm hai thứ tài sản mà nhiều người
cũng có nhưng không phải ai cũng thành công; chỉ riêng ông đã thành công
với hai thứ hành trang ấy.
Hành trang thứ nhất, là những bài học mà thân phụ ông, cụ Võ Nguyên
Thân (sau này đổi là Võ Quang Nghiêm) đã trang bị cho ông trong vai trò là
cụ đồ Nho - người thầy và cũng là người cha. Cả hai vai, người thầy và người
cha trong ông Võ Quang Nghiêm đều rất nghiêm khắc và công bằng. Chính
sự nghiêm khắc và công bằng đã rèn giũa cho anh Võ Giáp bản lĩnh trước
những va đập cuộc sống.
Hành trang thứ hai, ông mang vào đời chính là truyền thống yêu thương
những thân phận người nghèo, ghét sự bất công và sống có trách nhiệm với
cộng đồng; từ trách nhiệm với cộng đồng mới đến trách nhiệm với giang sơn,
đất nước mà gia đình truyền cho ông. Chính lòng yêu nước và ý thức độc lập
dân tộc trong tư tưởng của anh thanh niên Võ Nguyên Giáp hình thành từ
truyền thống gia đình, khi mà trong gia đình anh, cả họ nội và họ ngoại đều
935